Kancelari gjerman Friedrich Merz ka ndezur debat të fortë politik duke deklaruar se modeli aktual i shtetit social në Gjermani “nuk mund të financohet më” me kapacitetin ekonomik që prodhon vendi.
Deklaratat e tij, të bëra gjatë një konference të CDU-së në Saksoninë e Poshtme, sinjalizojnë një përplasje të mundshme me partnerët e koalicionit, socialdemokratët (SPD).
Çfarë tha Merz?
“Shteti social që kemi sot nuk mund të financohet më me atë që prodhon ekonomia jonë,” u shpreh kancelari në Osnabrück.
Ai theksoi se qeveria do të ndërmarrë reforma në sistemin e sigurimeve shoqërore, që përfshin sigurimin shëndetësor, pensionet dhe përfitimet e papunësisë, për shkak të kostove në rritje dhe boshllëqeve në buxhetin federal.
Merz e pranoi se prerjet buxhetore në fushën sociale nuk do të jenë të lehta për SPD-në, por kërkoi bashkëpunim mes dy partive. Në të njëjtën kohë, ai premtoi se nuk do të ketë rritje të tatimeve për kompanitë e mesme nën drejtimin e tij, duke iu kundërvënë qëndrimit të zv.kancelarit socialdemokrat Lars Klingbeil, i cili nuk kishte përjashtuar rritje taksash për shtresat e mesme dhe të larta.
Përplasje brenda koalicionit
Ndërsa edhe SPD pranon nevojën për reforma, qasja e saj është ndryshe. Klingbeil u shpreh se vendi duhet të mbetet një shtet që ndihmon njerëzit në vështirësi, të sëmurët dhe ata që kanë nevojë për mbështetje. Ai bëri thirrje për “zgjidhje kreative” e jo thjesht shkurtim përfitimesh.
Kreu i të rinjve socialdemokratë, Philipp Türmer, paralajmëroi se nëse reformat reduktohen vetëm në shkurtime të ndihmës sociale, atëherë “SPD nuk mund të lëshojë asnjë hap.”
Konteksti politik
Merz, që shpesh është kritikuar se nuk ka arritur të motivojë bazën e tij politike, duket se me këtë qëndrim po i drejtohet votuesve tradicionalë të CDU-së, si edhe atyre që janë larguar drejt të djathtës ekstreme AfD.
“Unë nuk jam i kënaqur me atë që kemi arritur deri tani. Duhet të arrijmë më shumë,” tha kancelari përpara delegatëve në Osnabrück.
Nga ana tjetër, SPD, që historikisht e sheh veten si mbrojtëse të shtetit social, vështirë se do të pranojë shkurtime të thella në përfitime, sidomos duke pasur parasysh humbjet e saj elektorale në zgjedhjet e fundit.
Çfarë pritet më tej?
Debati mbi reformën sociale në Gjermani pritet të thellohet në muajt në vijim. Nga njëra anë, CDU nën Merz kërkon kursime dhe mbështetje më të madhe për ekonominë prodhuese, ndërsa SPD insiston në ruajtjen e shtetit social si pjesë e identitetit politik gjerman.
Çështja tashmë është shndërruar në një test të madh për stabilitetin e koalicionit qeverisës.
