Ndërsa një varg çrregullimesh të reja të shëndetit mendor – çmenduria digjitale, kiberkondria dhe çrregullimi i varësisë nga interneti – janë futur në fjalorin e zakonshëm, ideja se ne mund të jemi të lidhur globalisht nëpërmjet teknologjisë dhe të jemi të lumtur vihet në pikëpyetje. Problemet e gjumit, vështirësitë për t’u fokusuar dhe çështjet sociale janë në pesë efektet anësore kryesore të teknologjisë që kanë raportuar njerëzit.
Megjithatë, kur bëhet fjalë për shëndetin tonë mendor, vendndodhja luan gjithashtu një rol kritik. Rritja e çmimeve të pronave dhe kostove të jetesës së bashku me orët e gjata të punës dhe mënyrën se si po e kalojmë kohën e lirë mund të ndikojnë shumë në mirëqenien tonë. Dhe, ndërsa është e lehtë të supozohet se qytetet me më shumë diell duhet të na ofrojnë nivelet e vitaminës D që na nevojiten në mënyrë që të lulëzojmë, Athina, Mexico City dhe San Jose kanë disa nga numrin më të madh të orëve me diell, por janë ndër kryeqytetet e botës më të stresuara.
A ekziston një formulë sekrete për të kuptuar se cilat vende janë më mbështetëse për shëndetin tonë mendor?
Hulumtimi i fundit i ndërmarrë nga William Russell shqyrton ekuilibrin punë-jetë, shpenzimet e qeverisë për kujdesin shëndetësor dhe faktorët mjedisorë, duke përfshirë hapësirat e gjelbra dhe kushtet e motit për të përcaktuar vendet që promovojnë mirëqenien psikologjike. Disa nga këto vende – Franca, Gjermania dhe Italia – janë gjithashtu disa nga më të pasurit, duke konfirmuar se shëndeti mendor dhe një ekonomi e fortë shpesh shkojnë dorë për dore.
Suedia
Ndërsa Suedia mund të mos ketë klimën më të ngrohtë me një temperaturë mesatare prej 2.1°C, ka disa arsye pse ky komb nordik renditet i pari në botë për mirëqenien mendore. Përqindja e lartë e hapësirës së gjelbër, me të cilën vetëm Finlanda mund të konkurrojë, u ofron suedezëve një mënyrë të lirë dhe lehtësisht të arritshme për të hequr stresin. Në kryeqytet, Stokholm, pyjet dhe tokat pyjore të ndjekura nga rezervatet natyrore dhe parqet përbëjnë përqindjet më të larta të hapësirës së gjelbër.
Kombi nordik ka gjithashtu një kulturë të fortë të balancës punë-jetë me vetëm 1.1% të popullsisë që punon me orë të gjata dhe rreth 15 orë në ditë i kushtohet kohës së lirë dhe kujdesit personal. Sigurimi shëndetësor publik i Suedisë mbulon të gjithë punonjësit, që barazohet me 31.42% të të ardhurave të tyre bruto.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 7.13 nga 10
Gjermania
Kombi më i pasur i Evropës është i përkushtuar për të mbështetur dhe eliminuar stigmën rreth kushteve të shëndetit mendor. Gjermania renditet e treta pas Francës dhe Norvegjisë për shpenzimet e qeverisë për shërbimet e shëndetit mendor.
Pacientët që kthehen nga një spital i shëndetit mendor ndihmohen të gjejnë punë dhe të riintegrohen përsëri në shoqëri përmes programeve të dedikuara dhe punonjësve të mjaftueshëm të kujdesit shëndetësor.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 6.6 nga 10
Finlanda
Si kombi më i lumtur në botë për të pestin vit radhazi, sipas ‘Raportit Botëror të Lumturisë’ 2022, Finlanda ka përqindjen më të lartë të hapësirës së gjelbër, por një nga klimat më të ftohta së bashku me Kanadanë dhe Norvegjinë. Ajo renditet në top 10 për numrin më të vogël të punonjësve që punojnë me orë të gjata dhe është në të njëjtin nivel me Suedinë për sa i përket orëve të kushtuara për kohën e lirë.
Finlanda ofron një shërbim terapie në internet, Mental Health Hub, që ndihmon pacientët me depresion, keqpërdorim alkooli dhe një gamë të gjerë çrregullimesh ankthi. Portali online mbarëkombëtar financohet nga qeveria dhe distrikti spitalor në Helsinki.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 6.47 nga 10
Franca
Punonjësit në Francë zakonisht punojnë 35 orë në javë me legjislacionin e punësimit duke e bërë të vështirë punën jashtë orarit. Përjashtimi i vetëm mund të jenë menaxherët e lartë. Krahas Italisë, popullsia franceze gëzon mesatarisht 16.4 orë në ditë në aktivitete që nuk lidhen me punën. Në vitin 2017, Franca prezantoi një ligj të ri të titulluar E drejta për t’u shkëputur, i cili mbron jetën private të punëtorëve duke siguruar që ata të mos përgjigjen ose të dërgojnë email jashtë orarit standard të punës.
Si vendi i tretë më i pasur në Evropë, Franca ka gjithashtu nivelin më të lartë të shpenzimeve për kujdesin shëndetësor, e ndjekur nga afër nga Norvegjia. Qendrat mjekësore psikologjike ofrojnë një pjesë të madhe të kujdesit shëndetësor mendor në Francë dhe këto qendra zakonisht ofrojnë shërbime falas që mbulohen nga skema e sigurimit shëndetësor.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 6.40 nga 10
Holanda
Të votuar si kombi i pestë më i lumtur në Raportin vjetor të Lumturisë Botërore dhe vendi kryesor për balancën punë-jetë, punonjësit holandezë rrallë punojnë jashtë orarit (0.4% e punëtorëve) krahasuar me vendet e tjera evropiane. Në vend të kësaj, ata i kushtojnë rreth 16 orë në ditë aktiviteteve të tjera përveç punës, me të cilat vetëm Franca dhe Italia mund të konkurrojnë.
Ndërsa Holanda ka mungesë të hapësirave të gjelbra, ajo është renditur vazhdimisht mirë në Indeksin e Konsumatorëve Shëndetësor Euro përsa i përket sistemit të saj të kujdesit shëndetësor, i cili financohet pjesërisht nga taksat dhe përfshin kujdesin për shëndetin mendor.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 6.27 nga 10
Italia
Duke zënë vendin e parë për orët kushtuar kohës së lirë (16.5), interesat familjare dhe personale vazhdojnë të luajnë një rol të rëndësishëm pavarësisht nga papunësia e lartë në vend. Ndërsa orët e punës për sektorin publik dhe privat ndryshojnë shumë, punonjësit zakonisht punojnë rreth 36 orë në javë.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 6.07 nga 10
Kanadaja
Me temperaturën më të ulët vjetore të regjistruar (–5,4°C), dimrat e Kanadasë mund të mos jenë të pajtueshëm me të gjithë. Një studim i kohëve të fundit zbuloi se gati gjysma e punonjësve kanadezë e shijojnë punën që bëjnë, por 55% vlerësojnë marrëveshjet hibride të punës mbi përparimin në karrierë. Në fakt, një e treta e të anketuarve treguan se ky ishte hapi më i rëndësishëm që një punëdhënës mund të merrte për të ushqyer shëndetin e tyre mendor. Kjo sugjeron që marrëveshjet hibride të punës janë një faktor i nënvlerësuar që mbështet shëndetin mendor pozitiv.
Qeveria kanadeze ka njoftuar gjithashtu një investim për shëndetin mendor prej 93 milionë dollarësh në total për të mbështetur iniciativat e shëndetit mendor që u prezantuan si rezultat i pandemisë COVID-19.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 5.8 nga 10
Norvegjia
Ndërsa Norvegjia ka një reshje të lartë vjetore dhe një temperaturë mesatare prej 1.5°C, emigrantët në Norvegji janë veçanërisht të kënaqur me ekuilibrin e tyre punë-jetë. Vendi renditet i treti globalisht sipas një sondazhi të Expat Insider nga Internations, i cili theksoi se emigrantët në Norvegji punojnë 1.4 orë më pak se emigrantët në vende të tjera anembanë globit. Përjashtimet e tjera janë Danimarka dhe Bahreini.
Punonjësit norvegjezë, si gjermanët, shpenzojnë mesatarisht 15.6 orë për kujdesin personal ose kohën e lirë dhe janë me fat që kanë një nga sistemet më të mira të sigurimeve shoqërore në botë. Kjo është ndoshta një nga arsyet pse Norvegjia renditet në top 10 në Raportin e fundit të Lumturisë Botërore.
Norvegjia renditet e dyta, pas Francës, për shpenzimet e shëndetit mendor, pasi një investim më i madh është bërë vitet e fundit në drejtim të përmirësimit të shërbimeve komunitare. Për shembull, mjekët e përgjithshëm që përdorin terapi konjitive të sjelljes rimbursohen dhe ofrohet trajnim.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 5.73 nga 10
Sllovenia
Me përqindjen e lartë të hapësirave të gjelbra, qytetet sllovene ofrojnë një mori parqesh, pyjesh dhe brigjesh lumenjsh për banorët që të shijojnë. Meqenëse hendeku midis jetës rurale dhe urbane është shumë i vogël, banorët urbanë mund të blejnë lehtësisht prodhime vendase nga fermat aty pranë.
Lubjana, kryeqyteti, u emërua Kryeqyteti i Gjelbër Evropian, pasi pothuajse gjysma e qytetit është e mbuluar nga pyjet vendase dhe bletaria nuk është e pazakontë. Për më tepër, qendra e qytetit është e mbyllur për trafikun motorik, duke krijuar një mjedis më miqësor ndaj njerëzve. Sa i përket balancës punë-jetë, koha mesatare e kohës së lirë është 14.8 orë në ditë, që është pak më e ulët se vendet nordike.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 5.53 nga 10
Australia
Me reshjet vjetore relativisht të ulëta dhe temperaturën mesatare të lartë, Australia renditet e dyta pas Brazilit për klimën e saj të ngrohtë. Megjithatë, një përqindje më e lartë e punonjësve punojnë orë më të gjata krahasuar me vendet e tjera që renditen në 10 vendet e para. Punëtorët në Kanada dhe Australi gëzojnë afërsisht të njëjtën sasi të kohës së lirë, që është rreth 14.5 orë në ditë. Koha që shpenzohet larg punës shpesh përqendrohet rreth aktiviteteve në natyrë si ecja, noti ose zhytjaj dhe lundrimi.
Rezultati pozitiv i mirëqenies mendore: 5.47 nga 10.
