Sipas një studimi të ri, të publikuar në revistën Social Cognitive and Affective Neuroscience, ka një arsye më të thellë për këtë sesa disa njerëz që thjesht e vlerësojnë muzikën më shumë se të tjerët.
Studiuesit studiuan 20 studentë, gjysma e të cilëve raportuan se kishinmornica kur dëgjonin muzikë. Ata përdorën imazhin e tensionit të difuzionit (DTI) – skanime MRI që hartojnë trurin – për të ekzaminuar ndryshimet midis dy grupeve.
Ata që raportuan mornica kishin një vëllim më të dendur të fibrave të trurit që lidhin seksionet që përpunojnë informacionin dëgjimor dhe emocionet. Më shumë fibra do të thotë që ju keni përpunim më efikas midis dy seksioneve, shpjegoi Matthew Sachs, një bashkautor i studimit nga Universiteti i Kalifornisë Jugore.
Ai gjithashtu arriti në përfundimin se ata me këto lidhje më të forta mund të ndjejnë emocione më intensive në përgjithësi, jo vetëm kur dëgjojnë muzikë.
“Reagimet emocionale ndaj stimujve estetikë janë përvoja intriguese për njerëzit, pasi ato janë thellësisht të këndshme dhe shpërblyese, por shumë të individualizuara”, thotë studimi. “Gjetja e dallimeve të sjelljes dhe nervore midis individëve që përjetojnë dhe nuk përjetojnë reagime të tilla mund të ndihmojë për të kuptuar më mirë qarkun e shpërblimit dhe rëndësinë evolucionare të estetikës për njerëzit.”
Mornicat janë një përgjigje lufte ose fluturimi
Kur keni emocione të forta ndaj diçkaje, adrenalina lirohet dhe përshkon trupin tuaj. Sipas profesorit William Griffith, kreut të neuroshkencës dhe terapeutikës eksperimentale në Kolegjin e Mjekësisë A&M të Teksasit, ato janë në thelb një produkt i përgjigjes sonë të luftës ose fluturimit.
Kjo përgjigje zakonisht shkaktohet kur jemi të frikësuar ose ndihemi të kërcënuar, pasi adrenalina përgatit trupin tonë për t’u mbrojtur ose për të ikur. Megjithatë, reagimet e forta emocionale ndaj gjërave të tjera, si për shembull një skenë pasionante në një film apo dëgjimi i këngës suaj të preferuar, mund të na bëjnë që të kemi këtë reagim.
Arsyet për këtë janë të paqarta, por një teori është se lirimi i adrenalinës mund të lidhet me një rritje të dopaminës, një hormon i përfshirë në përgjigjen e shpërblimit të trupit.
Një studim tjetër, i kryer nga studiues në Universitetin e York-ut, zbuloi se muzika mund të na ndihmojë të menaxhojmë emocionet tona. Ekipi donte të zbulonte se si dëgjimi i pjesëve të përzgjedhura muzikore mund të nxiste përgjigje emocionale dhe gjithashtu të kënaqej nga dëgjuesit në të njëjtën kohë.
Ata zbuluan se luajtja e këngëve “të trishtuara” në mënyrë kundërintuitive mund t’i bënte njerëzit më të lumtur.
“Një nga motivimet më të rëndësishme për t’u angazhuar në dëgjimin e muzikës është efekti i saj emocional tek ne,” shkroi ekipi në faqen e internetit të York.
“Dëgjuesit shpesh raportojnë se dëgjojnë muzikë për t’i qetësuar, për t’i stimuluar, për t’i sjellë në një humor pozitiv, ose për të përjetuar emocione si melankolia apo nostalgjia. Prandaj, dëgjimi i tingullit të muzikës është një mënyrë unike për të përjetuar dhe për t’u angazhuar me emocione të ndryshme të kundërta, duke na ndihmuar të kuptojmë dhe rregullojmë humorin tonë sipas shumë situatave të ndryshme. Kjo e bën muzikën një pjesë të rëndësishme të mirëqenies sonë të përgjithshme mendore.“