Eurovision 2026 ka hyrë në një nga debatet më të mëdha të viteve të fundit, pasi Irlanda, Spanja, Sllovenia dhe Holanda njoftuan zyrtarisht bojkotimin e konkursit. Vendimi i tyre erdhi menjëherë pasi Unioni Europian i Transmetuesve (EBU) vendosi të mos organizojë votim për përjashtimin e Izraelit nga konkursi i ardhshëm, pavarësisht kërkesave të disa radiotelevizioneve pjesëmarrëse.
Prezantimi i rregullave të reja
Në mbledhjen e përgjithshme të EBU-së në Gjenevë, anëtarët votuan vetëm për futjen e disa rregullave të reja që synojnë të parandalojnë ndikimet politike dhe promovimin e tepruar të këngëve nga qeveritë ose palë të treta.
EBU njoftoi se shumica e madhe e anëtarëve “nuk panë nevojë për votim të mëtejshëm mbi pjesëmarrjen e Izraelit” dhe se Eurovision 2026 do të vazhdojë sipas planit.
Ky vendim u kritikua menjëherë nga disa shtete të cilat kishin kërkuar një votim specifik për pjesëmarrjen e Izraelit.
Reagimet: Irlanda dhe Spanja të parat që u tërhoqën
RTÉ, transmetuesi publik irlandez, deklaroi se nuk do të marrë pjesë në Eurovision 2026 dhe se nuk do ta transmetojë fare konkursin. Ata e cilësuan pjesëmarrjen si “të papranueshme”, duke iu referuar situatës humanitare në Gaza.
Edhe RTVE e Spanjës njoftoi bojkotin. Sipas tyre, procesi i vendimmarrjes brenda EBU ishte “i pamjaftueshëm” dhe kishte krijuar “mosbesim” ndaj organizimit të konkursit. Vendimi i RTVE u mbështet publikisht edhe nga ministri spanjoll i kulturës, i cili deklaroi se kultura duhet të qëndrojë “në anën e paqes dhe drejtësisë”.
Holanda dhe Sllovenia ndjekin shembullin
Transmetuesi holandez Avrotros publikoi një deklaratë ku theksonte se pjesëmarrja “nuk mund të pajtohej me vlerat publike” të institucionit.
Ndërkohë, RTVSLO i Sllovenisë, një ndër vendet e para që paralajmëroi bojkotin gjatë verës, tha se konkurrimi në rrethana të tilla “do të ishte në kundërshtim me vlerat e paqes dhe respektit”.
Kështu, numri i vendeve që do të bojkotojnë konkursin arriti katër.
Si po reagojnë vendet e tjera?
Disa shtete nordike, përfshirë Norvegjinë, Suedinë, Finlandën, Danimarkën dhe Islandën, votuan pro rregullave të reja dhe konfirmuan se do të marrin pjesë.
BBC e Britanisë së Madhe njoftoi se do ta transmetojë dhe mbështesë vendimin kolektiv të EBU-së.
SWR, transmetuesi publik gjerman, publikoi se Izraeli përmbush të gjitha kriteret për pjesëmarrje dhe se Eurovision është “garë e transmetuesve, jo e qeverive”.
Nga ana tjetër, Islanda pritet të diskutojë pozicionin e saj përfundimtar javën e ardhshme.
Reagimi i Izraelit
Presidenti i Izraelit, Isaac Herzog, e përshëndeti vendimin e EBU-së duke deklaruar se Izraeli “meriton të përfaqësohet në çdo skenë botërore”. Ai shprehu shpresën që Eurovision të mbetet një konkurs që promovon kulturën, miqësinë dhe mirëkuptimin ndërkulturor.
Eurovision 2026: Çfarë pritet të ndodhë?
Edicioni i vitit 2026 do të zhvillohet në Vjenë, pas fitores së këngëtarit austriak JJ. Organizatorët austriakë kanë deklaruar se dëshirojnë që Izraeli të jetë pjesë e konkursit dhe e konsiderojnë këtë pjesëmarrje në përputhje me rregullat e EBU-së.
Kjo krizë e re vjen pas vendimit të EBU-së për të përjashtuar Rusinë në vitin 2022 pas pushtimit të Ukrainës. Ndërkohë, Izraeli ka vazhduar të marrë pjesë dy vitet e fundit, përkundër debateve të vazhdueshme mbi pjesëmarrjen e tij.
