Ideja e “fëmijëve të rritur” që vazhdojnë të përfshihen në sjellje që zakonisht lidhen me fëmijërinë – është bërë një temë debati vitet e fundit. Një shembull i mrekullueshëm për këtë është një punonjëse e re, e cila, pasi u korrigjua nga shefi i saj për gabimin drejtshkrimor të fjalës “brejtësi/hamster“, thirri nënën e saj për të ndërhyrë teksa qante me të madhe.
Kjo situatë, ku individi këmbëngul në versionin e tij të realitetit, pasqyron frazën popullore “e vërteta ime“, të cilën disa e përdorin për të justifikuar bindjet personale, edhe kur ato kundërshtojnë faktet. Ndërsa mendimtarët postmodernë mund ta konsiderojnë këtë të sofistikuar, kriminologu Keith Hayward argumenton se është një shenjë e papjekurisë. Në librin e tij Infantilised, Hayward pohon se kultura perëndimore po nxit një brez që është më pak i pjekur se paraardhësit e tij.
Ngritja e “Kidulting“
Teza e Hayward përqendrohet në idenë se shumë të rinj në moshë madhore po përpiqen të kalojnë në pjekuri. Ai thekson forma të ndryshme të “fëmijërisë“, ku të rriturit angazhohen në aktivitete që zakonisht lidhen me fëmijët, të tilla si veshja si personazhe vizatimorë, luajtja në gropa me top dhe sjelljet e adoleshentëve deri në moshën e mesme. Ai vëren se studentët e tij të universitetit, dikur në prag të moshës madhore, tani u ngjajnë “nxënësve të frikësuar të shkollës“, të cilët hezitojnë të përqafojnë përgjegjësitë e të rriturve.
Dëshmia më bindëse për këtë ndryshim vjen nga të dhënat demografike. Numri i të rinjve në moshë madhore, të cilët, deri në moshën 30-vjeçare, kanë arritur shenjat tradicionale të moshës madhore – të tilla si shpërngulja, të qenit të pavarur financiarisht, martesa dhe lindja e fëmijëve – ka rënë ndjeshëm. Në Britani, mosha mesatare për martesat e para është rritur me një dekadë që nga vitet 1960. Një studim i vitit 2016 në SHBA zbuloi se për herë të parë në 130 vjet, më shumë 18-34-vjeçarë jetonin me prindërit e tyre sesa me një partner.
Roli i pop culture në zgjatjen e fëmijërisë
Hayward beson se kultura popullore luan një rol të rëndësishëm në inkurajimin e kësaj moshe të rritur të vonuar. Filmat dhe shfaqjet televizive moderne shpesh festojnë papjekurinë, me personazhe si ata në School of Rock ose Ted që ilustron të rriturit që refuzojnë të rriten. Reality TV tregon më tej këtë prirje duke normalizuar idenë e të rriturve që sillen si fëmijë, qoftë përmes lojërave fëminore apo portretizimeve vizatimore të të famshëmve të rritur. Edhe fushatat reklamuese, të tilla si slogani “jeto i ri” i Evian, promovojnë idenë se të qëndrosh rinor është qëllimi përfundimtar.
Ndikimi i arsimit
Hayward kritikon gjithashtu sistemin arsimor për mbrojtjen e studentëve nga idetë sfiduese dhe paraqitjen e tregimeve të tepërta të botës. Ai tregon shembuj të tillë si universitetet që lëshojnë paralajmërime për letërsinë klasike dhe shkollat që promovojnë nocionin se “mund të jesh gjithçka që dëshiron“, edhe kur është joreale. Ai argumenton se arsimi ka kaluar nga përgatitja e studentëve për realitetet e moshës madhore në ruajtjen e ndjenjës së tyre të pafajësisë.
Një kulturë kontradiktash
Një nga pikat më të habitshme që bën Hayward është se si shoqëria duket se “është rritur” dhe “infantilizon” të rinjtë në të njëjtën kohë. Nga njëra anë, figura si aktivistja për klimën Greta Thunberg vlerësohen si të mençura përtej viteve të tyre, ndërsa nga ana tjetër, individë si Shamima Begum, e cila iu bashkua Shtetit Islamik si adoleshente, portretizohen si viktima naive. Hayward argumenton se ky trajtim kontradiktor krijon konfuzion rreth asaj se kur të rinjtë duhet të mbajnë përgjegjësi për veprimet e tyre dhe kur duhet të trajtohen si fëmijë të pafajshëm.
Kritika
Pavarësisht nga shembujt dhe argumentet provokuese që paraqet Hayward, libri i tij ka disa të meta të dukshme. Një kritikë është se këndvështrimi i tij është tepër negativ. Në fund të fundit, a ka diçka në thelb të gabuar me të rriturit që shijojnë aspekte të fëmijërisë së tyre, të tilla si personazhet e librave komikë ose filmat e animuar si Wallace dhe Gromit? Të jesh një i rritur i përgjegjshëm nuk do të thotë të heqësh dorë nga argëtimi ose kënaqësitë e padëmshme.
Për më tepër, Hayward shpërfill faktorë më të gjerë shoqëror që shpjegojnë pse të rinjtë po arrijnë shenja tradicionale të moshës madhore më vonë në jetë. Një nga arsyet kryesore është zgjatja në rritje e kohës së kaluar në arsim. Sot, 40% e amerikanëve mbi 25 vjeç kanë diploma kolegji, krahasuar me vetëm 8% në vitin 1960. Arsimi i zgjeruar shpesh vonon pavarësinë financiare dhe formimin e familjes, jo sepse të rinjtë janë të papjekur, por sepse po investojnë në të ardhmen e tyre. Ky nuk është infantilizëm, por një pasqyrim i kërkesave të jetës moderne.
Për më tepër, Hayward mund të jetë duke parë më shumë shembuj të sjelljes fëminore thjesht sepse mediat sociale e përforcojnë atë. Ndërsa gjeneratat e mëparshme gjithashtu kishin pjesën e tyre të marrëzisë, ajo nuk u transmetua kurrë në botë. Sot, videot virale kapin momentet më budallaqe të individëve, duke lënë përshtypjen se papjekuria është më e përhapur se sa është në të vërtetë.
Përfundimi: Pikëpamje e turpshme mbi rininë moderne?
Ndërsa Infantilised ngre shqetësime të vlefshme për ndikimin e kulturës perëndimore në maturimin e të rinjve, ai mund të jetë tepër pesimist. Po, ka sfida me të cilat përballet rinia e sotme – nga presionet ekonomike te ndryshimi i normave shoqërore – por të etiketosh një brez të tërë si fëmijë është reduktuese. Studiues të tjerë, si Jonathan Haidt dhe Jean Twenge, kanë ofruar kërkime të nuancuara mbi kompleksitetin e rinisë moderne, duke shqyrtuar çështje si shëndeti mendor dhe liria e fjalës.
Në fund, mund të jetë më e saktë të thuhet se të rinjtë sot po lundrojnë në një botë tjetër me pritshmëri të ndryshme, jo se janë në thelb më pak të pjekur. Konsiderimi i tyre si “bebe të mëdha” injoron faktin se mosha e rritur, ashtu si fëmijëria, po ripërcaktohet vazhdimisht nga ndryshimet kulturore dhe shoqërore.
