Në orët e para të së dielës, qeveria siriane ra në mënyrë të papritur, duke shënuar fundin e sundimit 50-vjeçar të familjes Assad. Një ofensivë rrufe e rebelëve përshkoi territoret e mbajtura nga qeveria dhe hyri në Damask brenda 10 ditësh, duke përmbysur regjimin.
Presidenti Assad larg detyrës
Televizioni shtetëror sirian transmetoi një deklaratë ku një grup njerëzish shpallën rrëzimin e Presidentit Bashar al-Assad dhe lirimin e të gjithë të burgosurve. Një përfaqësues i grupit opozitar “Dhoma e Operacioneve për Pushtimin e Damaskut” bëri thirrje për ruajtjen e institucioneve shtetërore të “shtetit të lirë sirian“.
Burime nga Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut konfirmuan se Assad kishte braktisur vendin, duke u larguar nga Damasku për një vendndodhje të panjohur, ndërsa kryengritësit përparonin me shpejtësi.
Reagimi i qeverisë dhe opozitës
Kryeministri sirian Mohammed Ghazi Jalali deklaroi gatishmërinë e qeverisë për t’i dorëzuar funksionet e saj një qeverie kalimtare. Në një mesazh video, Jalali tha: “Jam në shtëpinë time dhe nuk kam lëvizur. Kjo është për shkak të përkatësisë sime ndaj këtij vendi.” Ai kërkoi nga qytetarët të ruajnë qetësinë dhe të mos dëmtojnë pronën publike.
Megjithatë, Jalali nuk adresoi raportimet për arratisjen e Assadit. Ndërkohë, mediat iraniane, aleate kryesore të Assadit gjatë luftës, konfirmuan largimin e tij, duke cituar rrjetin Al Jazeera.
Festime dhe kaos në Damask
Ndërsa drita e mëngjesit përhapej mbi Damask, turma të mëdha njerëzish u mblodhën nëpër xhami dhe sheshe për t’u lutur dhe për të festuar. Thirrjet “Zoti është i madh” dhe sloganet kundër Assadit u dëgjuan në gjithë qytetin. Shumë njerëz festuan me të shtëna në ajër, ndërsa forcat ushtarake dhe policore braktisën postet e tyre.
Në disa zona, kaosi mori përmasa të mëdha, me grabitje të objekteve qeveritare, përfshirë Ministrinë e Mbrojtjes. “Nuk mund ta besoj se kjo ditë ka ardhur,” tha Omar Daher, një avokat 29-vjeçar, i cili humbi babanë dhe ka vëllain në burg prej vitesh. “Assad është një kriminel dhe tiran.”
Përparimi i rebelëve
Një natë para hyrjes në Damask, opozita mori nën kontroll qytetin strategjik të Homsit, duke lënë pas forcat qeveritare që braktisën qytetin. Rebelët tashmë kontrollonin Aleppon dhe Haman, dhe përparimi i tyre drejt kryeqytetit u zhvillua me pak rezistencë nga ushtria siriane.
Grupi kryesor i kryengritësve, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), i konsideruar organizatë terroriste nga SHBA dhe OKB, udhëhoqi ofensivën. HTS ka deklaruar se kjo ishte “faza përfundimtare” për rrëzimin e regjimit.
Reagimi Ndërkombëtar
I dërguari special i OKB-së për Sirinë, Geir Pedersen, bëri thirrje për bisedime urgjente në Gjenevë për të siguruar një tranzicion politik të rregullt. Ai theksoi se situata po ndryshon nga minuta në minutë dhe se një zgjidhje politike është e domosdoshme për të mbrojtur civilët dhe për të përfunduar aktivitetet ushtarake.
Ndërkohë, Rusia dhe Irani, dy aleatë të ngushtë të Assadit, duket se janë të zënë me konfliktet e tyre rajonale, duke ofruar pak ose aspak mbështetje për regjimin.
Fund i një epoke
Rënia e Assadit shënon fundin e një dinastie që ka sunduar Sirinë për gjysmë shekulli. Për popullin sirian, kjo është një mundësi për një fillim të ri, por sfidat mbeten të mëdha. Kaosi dhe pasiguria që shoqërojnë këtë tranzicion kërkojnë një qasje të bashkuar dhe të menduar mirë nga opozita dhe komuniteti ndërkombëtar.
Në Damask dhe më gjerë, shpresa dhe festimet përzihen me frikën për atë që do të vijë më pas. Për Sirinë, një epokë e re ka filluar. Tashmë, mbetet për t’u parë se si do të ndërtohet e ardhmja e saj.