Arkeologët që punojnë në Qytetin e Vjetër të Jeruzalemit kanë zbuluar një vulë ametisti të gdhendur në Tempullin e Dytë, që mendohet të jetë përshkrimi më i hershëm i një bime të përdorur për temjanin dhe parfumin e Kleopatrës shkruhet në një artikull të Jerusalem Post.
Vullnetarët që sitnin tokën e mbledhur gjatë një gërmimi arkeologjik në rajon zbuluan objektin e vogël. 2000 vjet pasi vula e vogël pothuajse u zhduk.
Vula – që përmban bimën e njohur ndryshe si hurmë biblike, bosem ose balsam, apo edhe Balsam i Galaadit – u zbulua në gurët e themelit të Murit Perëndimor, sipas një deklarate të lëshuar të enjten.
Autoriteti i Antikiteteve të Izraelit tha se bima, e njohur gjithashtu si Bosem, balsam ose “Balsami i Galaadit”, u përdor në prodhimin e parfumeve, ilaçeve dhe pomadave të shtrenjta gjatë periudhës së Tempullit të Dytë.
Kjo bimë biblike hurmë, e cila nuk është aspak e lidhur me frutat e hurmës portokalli që ne jemi njohur sot, është e njohur nga burimet biblike dhe historike. Disa ekspertë besojnë se bima iu dha Mbretit Solomon nga Mbretëresha e Shebës, tha AAI. Balsami i Galaadit dihej gjithashtu se ishte një përbërës i parfumit të preferuar të Kleopatrës, mbretëreshës legjendare të Egjiptit.
Studiuesit Eli Shukron, Prof. Shua Amorai-Stark dhe Malka Hershkovitz thanë në deklaratë se vula përmban një zog, ndoshta një pëllumb, dhe një degë të trashë me pesë fruta mbi të, të cilat ata besojnë se janë bima e hurmës. “Ky është një zbulim i rëndësishëm sepse mund të jetë hera e parë që një vulë është zbuluar në të gjithë botën me një gdhendje të bimës së çmuar dhe të famshme, të cilën deri tani ne mund ta lexonim vetëm në përshkrimet historike,” tha Eli Shukron, i cili , në emër të AAI dhe qytetit të Davidit, bëri gërmimin ku vula u zbulua në themelet e Murit Perëndimor.
Vula është e përbërë nga një ametist i çmuar, në një sërë nuancash vjollce dhe jargavani, me një vrimë ku ishte futur një tel metalik që përdorej për të veshur gurin si unazë. Gjatësia e vulës prej guri ovale është 10 mm, gjerësia e saj 5 mm dhe trashësia e saj 7 mm. Guri ovale gjithashtu përmban një zog, ndoshta një pëllumb. Ekspertët vunë re se si pema ashtu edhe pëllumbi mishëronin fatin dhe suksesin.
Sipas Amorai-Stark, pulla që përmbajnë gdhendje të bimëve ishin zbuluar më parë, por kjo ishte hera e parë që u shfaq një degë e mbushur me fruta, duke i bërë ata të besonin se ishte hurma biblike.
“Nga fundi i Periudhës së Dytë të Tempullit, përdorimi i stampave prej guri u zgjerua dhe u bë më i zakonshëm, por në shumicën e stampave të zbuluara deri tani me gdhendje bimore, është e zakonshme të gjesh bimë që ishin të zakonshme në Izrael në atë kohë: hardhi, hurma. , dhe ullinj, të cilët janë ndër shtatë llojet. Por në këtë vulë guri, menjëherë vumë re se fruti që shfaqet në të nuk ngjan me asnjë nga frutat që kemi hasur deri më sot”, tha Amorai-Stark. Sipas ekspertit, pronari i unazave ka të ngjarë të ishte një person i pasur.
Burimi: JPost
