Sipas medias BIRN, në një artikull nga Besar Likmeta, tregohet sesi partitë kryesore politike në Shqipëri nuk kanë deklaruar për milionat euro të shpenzuara për reklamat televizive gjatë fushatës së fundit zgjedhore në prill të 2021.
Dështimi i tyre për të treguar këto shoenzime marramëndëse, lind dyshime dhe për mënyrat e sponsorizimit të tyre, pra nga vijnë këto para.
Kushtetuta e Shqipërisë kërkon transparencë në të ardhurat dhe shpenzimet e partive politike; kodi zgjedhor i detyron të gjithë garuesit në zgjedhje të paraqesin raporte të detajuara financiare, të cilat më pas publikohen nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, KQZ thuhet në artikull.
Por të dhënat nga raportet financiare të parë nga BIRN, krahasuar me normën e rritjes së reklamave politike në televizion, japin arsye për dyshime. Duke analizuar kohën e transmetimit të marrë nga 26 partitë që kanë dorëzuar raportet e tyre, BIRN përcaktoi se ato transmetonin reklama me vlerë rreth pesë milionë euro. Por partitë deklaruan shpenzime për reklamat televizive prej rreth 685,000 euro. Nga këto pesë milionë, sipas përllogaritjeve të BIRN, socialistët e Ramës shpenzuan 2.3 milionë euro për reklama, por deklaruan vetëm 379,000 euro, thuhet më tej.
Nga 26 parti që kanë dorëzuar raporte financiare deri më tani, 15 kanë deklaruar se nuk kanë fare të ardhura apo shpenzime për fushatën zgjedhore. Një prej tyre është Partia Socialdemokrate, e cila fitoi tre vende në parlament.
Më tej në artikull flitet sesi sipas kodit zgjedhor të Shqipërisë, gjatë një fushate elektorale transmetuesit duhet të vendosin të njëjtin çmim për reklamat partiake pavarësisht se në cilën orë të ditës transmetohet dhe këto tarifa duhet të deklarohen në KQZ dhe të publikohen në faqen e saj të internetit. Tre transmetues privatë kombëtarë dhe satelitorë – Top Channel, TV Klan dhe Vision Plus – u kërkohet të sigurojnë gjysmën e kohës së transmetimit të reklamave për festat falas.
Duke analizuar të dhënat nga Autoriteti i Mediave Audiovizive, AMA, të cilat numëronin sa minuta kohë transmetimi kishte secila parti politike dhe koston e asaj kohe transmetimi sipas çmimit zyrtar të çdo transmetuesi, BIRN llogariti se reklama që u transmetua duhet të ketë kushtuar disa 6.5 milionë euro. Zbrisni vlerën e kohës së transmetimit falas të ofruar nga Top Channel, TV Klan dhe Vision Plus dhe totali shkon në 5.1 milionë euro.
Partitë politike deklaruan shpenzime për reklama prej vetëm 685,000 euro, ose afërsisht shtatë herë më pak. Koha e transmetimit e marrë nga Partia Socialiste përbënte pothuajse gjysmën e totalit të llogaritur nga BIRN, por ajo deklaroi vetëm 379,000 euro thuhet në artikull.
Po kështu, BIRN llogariti se Partia Demokratike transmetoi rreth dy milionë euro reklama zgjedhore, por raportoi se kishte shpenzuar afërsisht dhjetë herë më pak – 187,000 euro.
LSI nuk ka raportuar shpenzime për reklamat televizive, por sipas të dhënave të AMA ka transmetuar rreth 224 minuta reklama televizive. Kjo do të kushtonte 286,000 euro, sipas përllogaritjeve të BIRN. Krasniqi, nga Instituti për Studime Politike, tha se mungesa e transparencës ngre pyetje se nga vijnë paratë dhe pse fshihen ato.
Burimi: Balkan Insight