Sipas raportit të fundit ekonomik të Bankës Botërore për Ballkanin Perëndimor, një e katërta e banorëve të këtij rajoni jetojnë aktualisht jashtë vendit. Ky fenomen, ndonëse sjell sfida të tilla si mungesa e fuqisë punëtore, mund të ketë përfitime të rëndësishme ekonomike kur menaxhohet siç duhet.
Migracioni: Shans për zhvillim ekonomik
Banka Botërore thekson se migracioni mund të ndikojë pozitivisht në uljen e varfërisë, nxitjen e eksporteve dhe tërheqjen e investimeve, duke kontribuar kështu në krijimin e vendeve të punës dhe transferimin e njohurive. Remitancat janë një burim i rëndësishëm financimi për familjet e emigrantëve, ndërsa kthimi i të kualifikuarve mund të sjellë një “kthim të trurit” në vendet e origjinës. Për më tepër, dëshira për paga më të larta jashtë vendit mund të motivojë përmirësimin e arsimimit dhe aftësive për ata që qëndrojnë në vendin e tyre.
Perspektivat ekonomike për 2024
Raporti tregon se rritja ekonomike në Ballkanin Perëndimor pritet të përshpejtohet në 3.3% në vitin 2024, nga 2.6% në vitin 2023. Ky përshpejtim mbështetet nga ulja e presioneve të çmimeve dhe rritja e disponueshmërisë së kredisë, duke përmirësuar konsumin dhe investimet. Pavarësisht kësaj, rritja e ngadaltë në tregjet kryesore evropiane ka kufizuar kërkesën e jashtme.
Përmirësimet në tregun e punës
Tregu i punës ka shënuar përmirësime të vazhdueshme, me punësimin që arriti në një nivel rekord prej 48.5% në qershor 2024, megjithëse kjo normë mbetet ende nën mesataren e BE27 prej 54.4%. Gjatë periudhës mes 2023 dhe 2024, janë krijuar 114,000 vende të reja pune në rajon.
Sfidat e varfërisë
Rënia e varfërisë në Ballkanin Perëndimor ka vijuar, por me ritme më të ngadalta se para pandemisë. Rritjet e fundit të pagave nuk kanë garantuar gjithmonë përmirësim të mirëqenies për familjet nën kufirin e varfërisë, që shpesh përballen me papunësi afatgjatë dhe pasivitet të lartë.
Pas disa vitesh konsolidimi, deficitet fiskale pritet të rriten në vitin 2024. Rritja në rajon parashikohet të jetë e moderuar në të ardhmen e afërt, me konsumin dhe investimet që do të mbështesin rritjen, ndërsa kërkesa për eksporte mbetet e dobët dhe importet vazhdojnë të tejkalojnë rritjen e eksporteve.
Migracioni, nëse menaxhohet në mënyrë të efektshme, mund të shndërrohet nga sfidë në mundësi për zhvillim ekonomik dhe social në Ballkanin Perëndimor.
