Frika është një nga emocionet më të lashta dhe më të fuqishme të qenies njerëzore. Ajo ka shërbyer si mekanizëm mbijetese, duke na ndihmuar të shmangim rreziqet dhe të ruajmë jetën. Por jo të gjitha frikërat me të cilat përballemi gjatë jetës janë të lindura. Në fakt, shkenca tregon se njerëzit lindin vetëm me dy frikëra të natyrshme: frikën nga tingujt e fortë dhe frikën nga lartësitë.
Këto dy frikëra bazë janë të pranishme që në foshnjëri dhe janë të lidhura me instinktet tona primitive për të shmangur situata të rrezikshme. Për shembull, një foshnjë do të trembet nga një zhurmë e papritur ose do të ndjejë pasiguri kur ndodhet në lartësi. Këto reagime janë të pavetëdijshme dhe janë pjesë e mekanizmave mbrojtës të trurit tonë.
Të gjitha frikërat e tjera, si frika nga errësira, frika nga merimangat, nga gjarpërinjtë apo edhe nga të folurit në publik, nuk janë të lindura. Këto frikëra zhvillohen me kalimin e kohës, nëpërmjet përvojave personale, ndikimit të familjes dhe shoqërisë, dhe mesazheve kulturore që marrim. Për shembull, një fëmijë që sheh prindërit e tij të trembur nga insektet mund të mësojë të ketë të njëjtën frikë, edhe pse nuk ka pasur asnjë përvojë të drejtpërdrejtë të rrezikshme me to.
Kultura luan një rol të madh në formimin e këtyre frikërave të mësuara. Në disa vende, merimangat shihen si të padëmshme ose madje të dobishme, ndërsa në kultura të tjera ato janë simbol i frikës dhe neverisë. Po kështu, të folurit në publik mund të jetë një burim ankthi në disa shoqëri ku presioni shoqëror është i lartë, ndërsa në të tjera mund të konsiderohet një aftësi e zakonshme dhe e natyrshme.
Kuptimi i dallimit midis frikërave të lindura dhe atyre të mësuara është i rëndësishëm, sepse na tregon se shumica e frikërave tona nuk janë të pashmangshme. Nëse i kemi mësuar ato, mund t’i ç’mësojmë. Trajnimi, përballja graduale me situatat që na shkaktojnë ankth, mbështetja psikologjike ose thjesht ndryshimi i mënyrës së të menduarit mund të ndihmojnë në kapërcimin e këtyre frikërave.
Në fund të fundit, frika është një ndjenjë njerëzore universale, por e kufizuar në atë që është vërtet e lindur. Shumica e asaj që na tremb është e ndërtuar nga mendja jonë dhe nga shoqëria përreth. Kjo është një mundësi e mirë për të reflektuar: në vend që t’i dorëzohemi frikërave tona, mund të pyesim veten nëse ato janë vërtet të bazuara në rrezik real apo janë produkte të mendjes dhe përvojave tona të kaluara.
