Peru: Zgjidhet presidentja e parë femër, ndërkohë arrestohet ish-presidenti

Presidenti i Perusë Pedro Castillo ka njoftuar shpërbërjen e menjëhershme të kongresit dhe vendosjen e një “qeverie përjashtimi” për të qeverisur me dekret deri në zgjedhjet e reja legjislative – vetëm disa orë përpara se ai të përballej me një votë fajësimi në një përshkallëzim dramatik të luftës së tij me Dhoma e udhëhequr nga opozita.

Njoftimi i të mërkurës ishte kthesa e fundit dramatike në 17 muajt e trazuar të Castillo-s në pushtet, ku tashmë janë parë pesë kabinete, gjashtë hetime penale dhe dy përpjekje të dështuara për ta fajësuar atë.

Në një fjalim televiziv kombëtar, Castillo urdhëroi një shtetrrethim gjatë natës dhe riorganizimin e gjyqësorit dhe zyrës së prokurorisë, e cila po e heton atë për korrupsion të dyshuar dhe trafikim me ndikim – akuza të cilat ai i mohon.

Ky veprim nxiti menjëherë dorëheqje masive nga kabineti, duke përfshirë ministrin e Jashtëm, César Landa dhe ministrin e ekonomisë, Kurt Burneo. Pak minuta para fjalimit të Castillo-s, edhe komandanti i ushtrisë, Walter Córdova, dha dorëheqjen.

Ligjvënësit e opozitës e quajtën menjëherë këtë veprim të paligjshëm dhe një grusht shteti dhe kanë refuzuar të largohen nga ndërtesa e kongresit. Ata thonë se do të vazhdojnë me debatin dhe votimin e planifikuar të shkarkimit.

Njoftimi i Castillo-s nxiti krahasime me “autogolpe” famëkeq të prillit 1992, në të cilin presidenti i atëhershëm, Alberto Fujimori, shpërndau kongresin dhe dërgoi ushtarë dhe tanke në rrugët e Limës.

Dina Boluarte u bë presidentja e parë femër e Perusë të mërkurën, duke mbyllur një ditë dramatike ku paraardhësi i saj u arrestua për krimin e supozuar të rebelimit dhe u fajësua nga ligjvënësit.

Boluarte, ish-zëvendëspresidente e vendit, u betua në detyrën kryesore në Kongres për t’u bërë presidentja e gjashtë i Perusë në më pak se pesë vjet.

Ceremonia u zhvillua disa orë pasi një shumicë prej 101 anëtarësh në organin legjislativ prej 130 personash votuan për shkarkimin e ish-liderit Pedro Castillo.

Një kaskadë hetimesh
Castillo është përballur me një kaskadë hetimesh nëse ai e përdori pozicionin e tij për të përfituar për veten, familjen dhe aleatët më të afërt duke shpërndarë ndikim për të fituar favore ose trajtim preferencial, ndër pretendimet e tjera.

Castillo ka mohuar vazhdimisht të gjitha akuzat dhe ka përsëritur gatishmërinë e tij për të bashkëpunuar me çdo hetim. Ai argumenton se akuzat janë rezultat i një gjuetie shtrigash kundër tij dhe familjes së tij nga grupet që nuk pranuan fitoren e tij në zgjedhje.

Ish-Presidenti përballet me pesë hetime paraprake penale mbi akuzat për organizimin e skemave të korrupsionit gjatë kohës që ishte në detyrë. Këto përfshijnë pretendimet e prokurorëve se ai drejtonte një “rrjet kriminal” që ndërhynte në institucione publike si Ministria e Transportit dhe Komunikacioneve, Ministria e Strehimit dhe kompania shtetërore e naftës në Peru për të kontrolluar proceset e tenderit publik dhe për të përfituar kompani specifike dhe aleatë të ngushtë.

Prokurorët po hetojnë gjithashtu nëse ish-Presidenti udhëhoqi përpjekjet për të ulur ndikimin në procesin e promovimit të oficerëve si në forcat e armatosura ashtu edhe në policinë kombëtare.

Këto hetime shqyrtojnë gjithashtu familjen e Castillo-s, duke përfshirë gruan dhe kunatën e tij. Ish-zonja e parë Lilia Paredes po hetohet pasi dyshohet se ka koordinuar rrjetin kriminal. Avokati i saj, Benji Espinoza, ka theksuar pafajësinë e saj dhe argumenton se hetimi kundër ish-zonjës së parë përfshin “një numër të metash dhe lëshimesh“.

Kunata e saj Yenifer Paredes është nën hetim pasi dyshohet se ishte pjesë e një organizate kriminale, pastrim parash dhe bashkëpunim i rëndë. Ajo ishte në paraburgim derisa një gjykatës ia hoqi “paraburgimin parandalues” për 30 muaj. Ajo gjithashtu ka mohuar çdo keqbërje.

Vajza ime, gruaja ime, e gjithë familja ime janë sulmuar me të vetmin qëllim që të më shkatërrojnë sepse nuk duan që unë të mbaroj mandatin tim, ju premtoj se do ta përfundoj mandatin tim, nuk jam i korruptuar”, tha Castillo gjatë një fjalimi televiziv nga Pallati Presidencial më 20 tetor.

Në të njëjtin fjalim, Castillo pranoi se disa nga aleatët e tij më të afërt duhet të përballen me drejtësinë për akuzat për korrupsion, duke thënë: “Nëse ata tradhtuan besimin tim, le të kujdeset drejtësia për ta“.

Imazhi i Presidentes Boluarte është dëmtuar gjithashtu nga hetimi i saj kushtetues nga Kongresi, i cili u shkarkua më 5 dhjetor.

Përparimi i saj mund të mos lehtësojë domosdoshmërisht peizazhin toksik dhe të hidhur politik të Perusë, pasi asaj do t’i duhej të fitonte mbështetje ndërpartiake për të qenë në gjendje të qeverisë.

Ndërkohë, shumë peruan kanë bërë thirrje për një rivendosje totale. Në shtator 2022, 60% e peruanëve thanë se mbështesin zgjedhjet e parakohshme për të rifreskuar presidencën dhe Kongresin, sipas një sondazhi nga Instituti i Studimeve Peruane (IEP).

Burimi: The Guardian, CNN
Përktheu dhe përshtati: Mendimi.al
Shpërndaje

PËRGJIGJU

Please enter your comment!
Please enter your name here