Njësoj si Adolf Hitleri, udhëheqësi fashist italian Benito Mussolini nuk u bë diktatori i një regjimi totalitar brenda natës. Për disa vite, ai dhe aleatët e tij punuan pak a shumë brenda kufijve të kushtetutës italiane për të grumbulluar pushtetin, duke gërryer institucionet demokratike derisa erdhi momenti që ato të zhdukeshin plotësisht. Në përgjithësi pranohet se ai moment erdhi në fjalimin që Musolini mbajti në parlamentin italian më 3 janar 1925, në të cilin ai pohoi të drejtën e tij për pushtet suprem dhe në fakt u bë diktatori i Italisë.
Musolini ishte një mësues shkolle dhe një socialist i njohur, por pas Luftës së Parë Botërore ai u bë një udhëheqës i lëvizjes fashiste të sapolindur. Ashtu si pjesa më e madhe e Evropës, Italia ishte e mbushur me trazira sociale në prag të luftës, me grupe paraushtarake dhe bandat e rrugëve që shpesh përplaseshin mbi vizionet e tyre konkurruese për rendin e ri politik. Një i besuar i ngushtë i Musolinit formoi një grup paraushtarak fashist, të njohur si Këmisha e Zeza ose skuadristët. Musolini drejtonte partinë politike dhe ata zbuluan se frika e qeverisë për një revolucion komunist i lejonte ata të vepronin pa ndërhyrjen e shtetit. Në vitin 1921, Musolini ishte zgjedhur në parlament si udhëheqës i Partisë Nacional Fashiste në rritje.
Menjëherë pas zgjedhjes së Musolinit, bluzat e zeza të armatosura marshuan në Romë, duke kërkuar që mbreti të vendoste Musolinin si Kryeministër. Në një vendim që ndryshoi krejtësisht rrjedhën e historisë italiane dhe evropiane, Mbreti Victor Emmanuel III injoroi lutjet e kryeministrit Luigi Facta që ai të shpallte gjendjen ushtarake, duke çuar në dorëheqjen e Facta dhe ftesën e Emmanuelit për Musolinin për të formuar një qeveri të re. Fashistët dhe aleatët e tyre të moderuar u nisën për të çmontuar institucionet demokratike të Italisë. Ai u shpall diktator për një vit dhe bashkoi gjithnjë e më shumë partinë e tij dhe krahun e saj paraushtarak me shtetin dhe ushtrinë zyrtare. Ai ndërmori gjithashtu një program privatizimesh dhe legjislacioni kundër sindikatave për të siguruar industrialistët dhe aristokratët se fashizmi do t’i mbronte nga socializmi.
Pavarësisht këtyre reformave, shumë fashistë mendonin se Musolini po lëvizte shumë ngadalë. Në vitin 1924, vrasësit me lidhje me Musolinin vranë liderin socialist Giacomo Matteotti, duke bërë që shumica e opozitës parlamentare të bojkotonte legjislaturën e Musolinit. Fashistët ndjenin se kishte ardhur momenti i tyre. Më 31 dhjetor, ata i dhanë një ultimatum Musolinit. Tre ditë më vonë, ai iu drejtua pjesës së mbetur të parlamentit, duke deklaruar “Unë dhe vetëm unë marrim përgjegjësinë politike, morale dhe historike për gjithçka që ka ndodhur”, duke iu referuar në mënyrë të zhdrejtë vrasjes së Matteottit. Duke vepruar kështu, Musolini guxoi prokurorët dhe pjesa tjetër e institucioneve demokratike të Italisë, si dhe mbretin, të sfidonin autoritetin e tij, por asnjëri nuk e bëri. Kështu, që nga viti 1925 e tutje, Musolini ishte në gjendje të vepronte hapur si diktator, duke e stiluar veten Duce dhe duke shkrirë shtetin me Partinë Fashiste. Dhe kështu pasuan dy dekada shtypjeje dhe brutaliteti, që kulmuan me aleancën e Musolinit me Gjermaninë naziste dhe Luftën e Dytë Botërore.
Burimi: HistoryChannel
