Ndërsa akulli i detit po shkrin, Groenlanda po shkrihet dhe zjarret po djegin pyjet më veriore të planetit, hulumtimi i ri konfirmon atë që shkencëtarët po japin alarmin: Arktiku është ngrohur shumë më shpejt se pjesa tjetër e botës në dekadat e fundit.
Fenomeni, i quajtur përforcimi Arktik, shkaktohet nga emetimet e nxehtësisë nga djegia e lëndëve djegëse fosile. Ritmi i rritjes së temperaturës rreth Polit të Veriut në dekadat e fundit ishte katër herë më i lartë se pjesa tjetër e planetit, zbuluan studiuesit në Institutin Meteorologjik Finlandez në një studim.
Një problem tjetër: modelet e klimës, të cilat shkencëtarët i përdorën për të parashikuar ndryshimin afatgjatë, nuk po kapin këtë shkallë të lartë të ngrohjes, tha për CNN autori kryesor dhe studiuesi Mika Rantanen, i cili ishte pjesë e këtij studimi. Kjo është shqetësuese sepse nëse modelet nuk mund të rikrijojnë atë që po ndodh tani, shkencëtarët nuk mund të jenë të sigurt në parashikimet e tyre afatgjata.
Studimi, i botuar në revistën Communications Earth and Environment, analizoi tendencat e temperaturës në Rrethin Arktik midis 1979 dhe 2021 – epoka moderne e të dhënave satelitore. Ata zbuluan se shkalla e ngrohjes është veçanërisht e lartë në rajonin euroaziatik të Arktikut, veçanërisht në Detin Barents, i cili është ngrohur shtatë herë më shpejt se mesatarja globale.
Të dhënat e fundit zbuluan se temperatura mesatare vjetore në rajonin e Barents u rrit me 2.7 gradë Celsius çdo dekadë në 20 deri në 40 vitet e fundit, duke e bërë Detin Barents dhe ishujt e tij vendndodhjen më të shpejtë të ngrohjes në planet.
Ndryshimi i klimës ka shkaktuar një humbje të shpejtë të akullit të detit në rajonin e Arktikut, i cili nga ana e tij ka përforcuar ngrohjen globale. Akulli i bardhë i ndritshëm i detit reflekton energjinë diellore përsëri në hapësirë, por kur shkrihet, oqeani i errët e thith atë nxehtësi.
John Walsh, kryeshkencëtari në Qendrën Ndërkombëtare të Kërkimit Arktik në Universitetin e Alaskës Fairbanks, tha se afati kohor i studimit ishte me të vërtetë i lidhur me fenomenin e amplifikimit të Arktikut, i cili ka qenë më domethënës në disa dekadat e fundit sesa fillimi dhe mesi i viteve 1900.
“Amplifikimi i Arktikut është i pagabueshëm,” i tha CNN Walsh, i cili nuk është i përfshirë në studim. “Është më shumë se një faktor që po ndikon; dhe mendoj se kjo nuk e ndryshon faktin që Arktiku po ngrohet më shpejt se pjesa tjetër e botës.”
Të gjitha këto gjetje pasqyrojnë gjithashtu raportin më të fundit të OKB-së mbi krizën klimatike, i cili zbuloi se Arktiku do të vazhdojë të ngrohet më shpejt se pjesa tjetër e planetit për sa kohë që njerëzit vazhdojnë të djegin lëndë djegëse fosile dhe të lëshojnë gazra serrë. në atmosferë.
“Arktiku është me të vërtetë më i ndjeshëm ndaj ngrohjes globale sesa mendohej më parë,” tha Rantanen. “Vetëm koha do ta tregojë. Le të shohim se si do të evoluojë kjo në të ardhmen.”
Burimi: CNN
Përktheu dhe përshtati: Mendimi.al
