Lufta ka shkaktuar kërdi në zinxhirët e furnizimit në rajonin vendimtar të shportës së bukës në Detin e Zi, duke përmbysur flukset e tregtisë globale dhe duke nxitur panik rreth mungesës së produkteve kryesore si gruri dhe vajrat e gatimit. Kjo i çoi çmimet e ushqimeve – të cilat ishin në rritje përpara fillimit të konfliktit – në një shifër rekord, me një indeks të kostove botërore të Kombeve të Bashkuara që u rrit me 13% të tjera muajin e kaluar.
Portet e Ukrainës janë mbyllur dhe shumë anije po shmangin rajonin, i cili përbën rreth një të katërtën e të gjithë tregtisë së drithërave. Fermerët në Ukrainë, eksportuesi kryesor i vajit të lulediellit, pritet të shkurtojnë në mënyrë drastike mbjelljet dhe kombi po përpiqet të eksportojë furnizimet e korrura tashmë. Diku tjetër në botë, çmimet e larta të energjisë dhe plehrave po rrisin kostot e prodhimit të ushqimit, gjë që po ushqehet me fatura më të mëdha ushqimore ose kërcënon prodhimin.
Rritja e çmimeve të ushqimeve ndihet më së shumti në vendet e varfra ku produktet ushqimore përbëjnë një pjesë të madhe të buxheteve të konsumatorit — dhe pasojat nga pushtimi i Rusisë kanë rritur kostot e ushqimeve bazë, si buka. Programi Botëror i Ushqimit i Kombeve të Bashkuara kohët e fundit tha se produktet kryesore të shtrenjta në vendet e Lindjes së Mesme dhe të Afrikës Veriore të varura nga importi po e vendosin qëndrueshmërinë e njerëzve në një “pikë thyerjeje“.
Kostot në rritje po nxisin disa vende të ndalojnë importet, të kërkojnë furnizues të rinj ose të tërheqin rezervat lokale, megjithëse kjo nuk do të jetë një zgjidhje afatgjatë, tha Erin Collier, ekonomiste në Organizatën e Ushqimit dhe Bujqësisë të OKB-së.
“Është në thelb një lloj frenimi i kërkesës,” tha ajo në një intervistë. “Kjo mund të zgjasë vetëm kaq gjatë. Gruri është një ushqim bazë.”
Matësi i çmimeve globale të FAO-s është rritur me rreth 75% që nga mesi i vitit 2020, duke eklipsuar nivelet e parë në 2008 dhe 2011 që kontribuan në krizat globale të ushqimit. Rritja e muajit të kaluar ndihmoi çmimet të përmbyllin rritjen e shtatë radhazi për periudhat tre mujore, rritja më e gjatë në kohë që nga viti 2008.
OKB-ja ka paralajmëruar se çmimet mund të rriten akoma më shumë.
Ky është një lajm i keq për problemin e urisë në botë. Rritjet e kostos që rrjedhin nga lufta dhe sanksionet që rezultojnë ndaj Rusisë – pa veprim – do të shtyjnë më shumë se 40 milionë njerëz të tjerë në varfëri ekstreme, sipas një analize të botuar muajin e kaluar nga Qendra për Zhvillimin Global.
