Duke cituar rezultatet e dy vlerësimeve të reja të ndikimit shëndetësor të ëmbëlsuesit artificial popullor, OBSH tha se ka “prova të kufizuara” që aspartami mund të shkaktojë kancer te njerëzit. Raporti i Agjencisë Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin e cilësoi ëmbëlsuesin si kancerogjen. Një vlerësim tjetër, nga Komiteti i Përbashkët i Ekspertëve të FAO/OBSH për aditivët e ushqimit, ose JECFA, zbuloi se në sasitë aktuale të përdorura zakonisht nga konsumatorët, siguria e aspartamit nuk është një shqetësim i madh.
Pavarësisht gjetjeve, “efektet e mundshme janë përshkruar që duhet të hetohen nga studime më të mira“, tha në një deklaratë Francesco Branca, drejtor i Departamentit të Ushqyerjes dhe Sigurisë Ushqimore të OBSH-së.
Në një konferencë shtypi nga selia e OBSH-së në Gjenevë, Branca u bëri thirrje konsumatorëve që të kërkojnë produkte “pa sheqer ose ëmbëlsues“. Si një alternativë ndaj shumë pijeve të ëmbëlsuara me sheqer dhe pijeve dietike në tregun global, Branca tha, “pini ujë në vend të këtyre“.
Më i ëmbël se sheqeri
Një ëmbëlsues me bazë kimike që është qindra herë më i ëmbël se sheqeri, aspartami paketohet dhe shitet me emra të tillë si Equal. Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave miratoi aspartamin në produkte të caktuara në 1974, duke nxjerrë një gjetje sigurie në 1981 dhe duke e miratuar atë si një ëmbëlsues për qëllime të përgjithshme në 1996.
“Etiketimi i aspartamit nga IARC si “ndoshta kancerogjen për njerëzit” nuk do të thotë që aspartami është i lidhur me kancerin”, tha FDA në një deklaratë. “FDA nuk pajtohet me përfundimin e IARC se këto studime mbështesin klasifikimin e aspartamit si një kancerogjen të mundshëm për njerëzit.”
“Ekziston një konsensus i gjerë në komunitetin shkencor dhe rregullator që aspartami është i sigurt,” tha në një deklaratë Kevin Keane, president i përkohshëm dhe CEO i Shoqatës Amerikane të Pijeve. “Është një përfundim i arritur herë pas here nga agjencitë e sigurisë ushqimore në mbarë botën.”
Midis shkencëtarëve, shumë u kërkuan konsumatorëve të konsideronin se pavarësisht klasifikimit të ri nga studimi i IARC, studimi JEFCA nuk e ndryshoi atë që e konsideron një sasi të pranueshme ditore të aspartamit. Agjencia ka përcaktuar më parë se një i rritur që peshon 70 kilogramë mund të konsumojë nga 9 deri në 14 kanaçe me gaz në ditë, secila që përmban 200 deri në 300 miligramë aspartam dhe të qëndrojë brenda një gamë të sigurt konsumi.
“Dëshmitë janë të dobëta“
“Nëse do të kishte ndonjë arsye për shqetësim, ata do të kishin rregulluar marrjen aktuale të pranueshme ditore,” tha Arnold Baskies, ish-kryetari i bordit kombëtar të drejtorëve të Shoqatës Amerikane të Kancerit. “Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave ka pohuar dhe riafirmuar sigurinë e aspartamit.”
Paul Pharoah, një profesor i epidemiologjisë së kancerit në Qendrën Mjekësore Cedars-Sinai në Los Anxhelos, shtoi: “Dëshmitë që aspartami shkakton kancerin primar të mëlçisë, ose ndonjë kancer tjetër te njerëzit, janë të dobëta. Publiku i gjerë nuk duhet të shqetësohet.”
Zyrtari kryesor financiar i PepsiCo, Hugh Johnston, i cili ka qenë me kompaninë e ushqimeve dhe pijeve që nga viti 1987, tha se “qindra studime” gjatë viteve kanë gjetur se aspartamin është i sigurt. “Aspartami është një nga gjërat e pakta që ndoshta ka qenë në PepsiCo më gjatë se unë,” tha Johnston.
Dy raportet e OBSH-së për aspartamin dhe kancerin vijnë dy muaj pasi një raport tjetër i OBSH-së përcaktoi se ëmbëlsuesit artificialë mund të mos ndihmojnë njerëzit të humbasin peshë. Ky rishikim zbuloi se produktet që përmbajnë aspartam dhe stevia – të cilat shpesh tregtohen si ushqime dietike – ka të ngjarë të mos ndihmojnë në uljen e yndyrës së trupit në afat të gjatë.
Në një studim të publikuar vitin e kaluar, studiuesit nga Instituti Kombëtar i Shëndetit dhe Kërkimeve Mjekësore të Francës, ose Inserm, zbuluan se nga 103,000 njerëz të studiuar, ata që konsumonin sasi të larta aspartami kishin një rrezik 15% më të lartë për të zhvilluar kancer.
Konsumatorët që marrin aspartam nga disa pije dhe produkte ushqimore çdo ditë “mund të jenë afër” arritjes së marrjes së rekomanduar ditore, paralajmëroi Branca e OBSH-së. “Është i vetmi rekomandim shumë i qartë për të dhënë: Ulni konsumin. Përfitimi nuk është aty, ne e dimë këtë.”
Çdo reagim negativ i konsumatorit ndaj përcaktimit të fundit të aspartamit ka të ngjarë të ketë ndikim në disa kompani të produkteve të konsumit. Në të gjithë biznesin e pijeve të gazuara, nga Diet Coke dhe Coke Zero Sugar, te Diet Pepsi dhe Diet Dr. Pipper, aspartami përdoret për të ofruar ëmbëlsi pa kalori. Nga 10 pijet joalkoolike më të gazuara të shitura në SHBA, rreth 15% e tyre aktualisht përdorin aspartam, sipas botimit tregtar Beverage Digest. Aspartami përdoret në një sërë ushqimesh dhe pijesh me kalori të ulët, shumë të konsumuara nga gratë shtatzëna dhe fëmijët e vegjël.
Megjithatë, ndërsa shkenca evoluon dhe konsumatorët bëhen gjithnjë e më të “uritur” për ushqime dhe pije të shëndetshme, me pak kalori, industria po kërkon alternativa natyrale ndaj ëmbëltuesve me bazë kimike. Coca-Cola në prill bëri testime të kufizuara në treg për një Diet Coke që zëvendëson aspartamin me ëmbëlsues me bazë bimore, si frutat e murgut dhe stevia.
