Thashethemet janë një fenomen i kudondodhur. Sipas një studimi nga Megan Robbins dhe Alexander Karan nga Universiteti i Kalifornisë, Riverside, njerëzit shpenzojnë mesatarisht 52 minuta në ditë duke diskutuar për njerëzit e tjerë.
Vendi i punës është veçanërisht i mbushur me thashetheme. Ju mund t’i dëgjoni ato në biseda mes kolegësh dhe ka të ngjarë të dini se kujt t’i drejtoheni për përditësimet më të fundit.
Ju mund ta kuptoni se kur po ndodhin thashetheme: zërat bien në një pëshpëritje dhe shpesh ka një vështrim teatral përreth për t’u siguruar që subjekti nuk është afër. Ndonjëherë ofrohet në mënyrë eksplicite, si një pije në një koktej: “E more vesh…?” Dhe shanset janë, që ju i dëgjoni.
Edhe menaxherët marrin pjesë në thashetheme. Studiuesit që studiojnë thashethemet priren ta përkufizojnë atë si shkëmbim informal të informacionit vlerësues për individët që mungojnë. Këto shkëmbime mund të jenë komplimentuese dhe kritike. Sipas këtij përkufizimi, shefat që nuk përfshihen në thashetheme për punonjësit e tyre mund të mos menaxhojnë efektivisht ekipet e tyre.
Natyra e përhapur e thashethemeve sugjeron se duhet të ofrojë disa përfitime. Është padyshim më tërheqëse të diskutosh me kolegët, veçanërisht nëse ka spekulime për takime klandestine, sesa të analizosh shifrat më të fundit financiare tremujore.
Në një studim të kohëve të fundit nga Terence Dores Cruz i Universitetit të Amsterdamit, pjesëmarrësit u pyetën nëse do të ndanin thashetheme për dikë që vazhdimisht i shmangej përgjegjësive, duke i lënë të tjerët të ndiejnë peshën. Njerëzit ishin më të prirur për ta ndarë këtë informacion me dikë që do t’i duhej të punonte me dembelin, sesa me dikë që nuk do ta bënte këtë. Kuptimi se reputacioni formohet, pjesërisht, nga thashethemet mund të shërbejë si një pengesë për sjelljen e keqe.
Megjithatë, efekti i reputacionit nënvizon gjithashtu një arsye për të qenë të kujdesshëm ndaj thashethemeve. Informacioni i pasaktë mund të përhapet kur ka stimuj për ta bërë këtë. Një studim tjetër, i kryer nga Kim Peters dhe Miguel Fonseca nga Universiteti i Exeter, zbuloi se gënjeshtrat kishin dy herë më shumë gjasa të dilnin në sipërfaqe kur thashethemaxhinjve u thuhej se ishin në konkurrencë me njëri-tjetrin.
Një çështje tjetër e lidhur është se njerëzit tërhiqen më shumë nga thashethemet negative sesa nga thashethemet pozitive. Ndërsa lajmet për performancën yjore të Colin në gjenerimin e rezultateve të shitjeve muajin e kaluar mund të mos udhëtojnë larg, thashethemet plot lëng – qofshin të vërteta apo të rreme – mund të përhapen si zjarr i egër. Në vitin 2021, Gjykata e Lartë e Ontarios në Kanada i dha dëmshpërblim të konsiderueshëm një punonjësi të një departamenti zjarrfikës vullnetar, i cili ishte pushuar gabimisht bazuar në thashethemet e rreme për sjellje të papërshtatshme.
Nëse thashethemet mund të shkaktojnë shqetësim për objektivat e tyre, mund të dëmtojnë gjithashtu ata që përhapin informacionin. Megjithë përhapjen e tij, thashethemet shpesh nuk shihen me sy të mirë. Një studim i kohëve të fundit nga Maria Kakarika e Shkollës së Biznesit të Universitetit të Durhamit zbuloi se të perceptuarit si një tregtar thashethemesh nuk ka gjasa të sjellë përfitime në karrierën e dikujt. Pjesëmarrësit në studim treguan se ata do të jepnin vlerësime më të ulëta të performancës dhe do të rekomandonin reduktime të bonusit për dikë që përhap thashetheme personale negative për një koleg.
Pra, çfarë duhet të bëjnë menaxherët nga thashethemet? Eliminimi i plotë i tij do të ishte pothuajse i pamundur dhe mund t’i privonte organizatat nga një formë potencialisht e vlefshme e vetërregullimit. Megjithatë, menaxherët mund të ndërmarrin hapa për të reduktuar përhapjen e saj.
Thashethemet lulëzojnë në kushte pasigurie, të tilla si gjatë pushimeve nga puna ose ndryshimeve të lidershipit. Njerëzit kanë më shumë gjasa të bëjnë thashetheme nëse mendojnë se po trajtohen në mënyrë të padrejtë ose nëse punët e tyre nuk përmbushen. Adresimi i këtyre çështjeve themelore përmes menaxhimit efektiv mund të ndihmojë në frenimin e thashethemeve të tepërta.
