Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka rënë dakord të zgjasë afatin për negociatat tregtare me Bashkimin Evropian me më shumë se një muaj. Muajin e kaluar, Trump shpalli vendosjen e një tarife 20%, më vonë të ulur në 10%, mbi shumicën e produkteve evropiane, për t’u dhënë kohë negociatave.
Të premten, ai shprehu frustrim për ritmin e bisedimeve dhe kërcënoi se do ta ngrinte tarifën në 50% që nga 1 qershori. Por në një postim në rrjetet sociale ditën e diel, Trump njoftoi se, pas një bisede “shumë të këndshme” me presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, afati i ri për arritjen e marrëveshjes do të jetë 9 korrik.
Edhe von der Leyen përshkroi telefonatën si konstruktive dhe theksoi se BE-ja “është e gatshme të përshpejtojë negociatat në mënyrë të vendosur”. Ajo shtoi se “për të siguruar një marrëveshje të mirë, na nevojitet koha deri më 9 korrik”. Ky afat i ri pothuajse përkon me atë paraprak, pasi më parë Trump e kishte caktuar datën 8 korrik për përfundimin e bisedimeve, para se të kërcënonte me tarifë 50%.
Presidenti amerikan ka kritikuar prej kohësh marrëdhëniet tregtare me BE-në si të padrejta për Shtetet e Bashkuara, pavarësisht se blloku evropian mbetet një nga partnerët më të rëndësishëm tregtarë të Washingtonit. Sipas të dhënave zyrtare amerikane, vitin e kaluar BE eksportoi mallra me vlerë mbi 600 miliardë dollarë në SHBA, ndërsa importoi mallra me vlerë rreth 370 miliardë dollarë.
Trump ka mbrojtur programin e tij të gjerë të tarifave duke argumentuar se ato do të stimulojnë prodhimin amerikan dhe do të mbrojnë vendet e punës. Por taksat e planifikuara kanë trazuar ekonominë globale, dhe shumë ekonomistë paralajmërojnë se do të rrisin çmimet për konsumatorët amerikanë.
Në rastin e BE-së, ai ka shprehur shqetësime të veçanta për automjetet dhe produktet bujqësore. Disa tarifa, përfshirë një lehtësim 25% mbi çelikun dhe aluminin evropian, vazhdojnë të jenë në fuqi, megjithëse negociata për pezullimin e tyre ishin nisur më herët në vit.
Pas deklaratës së Trump të premten, nënkryetari i Komisionit për Tregtinë, Maroš Šefčovič, ripohoi angazhimin e BE-së për një marrëveshje të drejtë: “Tregtia BE-SHBA është e papërshkrueshme dhe duhet të udhëhiqet nga respekti i ndërsjellë, jo nga kërcënimet. Jemi të gatshëm të mbrojmë interesat tona.”
Po ashtu, BE ka kërcënuar me masa të veta kundër SHBA-së me një tarifë 25% mbi mallrat amerikane me vlerë 18 miliardë euro mbetet e pezulluar, ndërkohë që po mendohet për masa shtesë ndaj importeve amerikane në vlerë 95 miliardë euro. Shtetet kryesuese të BE-së, si Franca dhe Gjermania, vazhdojnë të bëjnë thirrje për një zgjidhje diplomatike, duke paralajmëruar se një përshkallëzim i masave do të dëmtonte të dy ekonomitë.
