Krijimi dhe mbajtja e një fëmije nuk është e lehtë, dhe ata që kanë përjetuar shtatzëninë e dinë se ikja e energjisë ndihet në të gjithë trupin, jo vetëm në mitër. Tani, një studim i ri ofron dëshmi konkrete se sa energji nevojitet për të sjellë një jetë të re në botë.
Botuar në revistën Science, studimi zbulon se lindja e një fëmije kërkon gati 50,000 kalori dietike gjatë një shtatzënie tipike nëntë-mujore. Për ta vënë këtë në perspektivë, kjo është afërsisht e barabartë me konsumimin e 18 kavanozave me gjalpë kikiriku 455 gramë.
Studiuesit australianë analizuan të dhënat nga mijëra studime mbi shëndetin riprodhues të 81 specieve të ndryshme, përfshirë njerëzit. Studimi i tyre zbuloi se shpenzimi i energjisë gjatë shtatzënisë është rreth dhjetë herë më i lartë se sa ishte vlerësuar më parë. Historikisht, shkencëtarët merrnin parasysh vetëm energjinë e përdorur nga mitra, por ky studim i ri jep një pamje më gjithëpërfshirëse.
Gjetjet kryesore
U zbulua se kafshët më të vogla përdorin më pak kalori për riprodhim dhe speciet që ndërtojnë placenta, si njerëzit, kanë disa nga kostot më të larta të shtatzënisë, rreth 96%.
Dr. Ginther theksoi se te gjitarët, një pjesë e konsiderueshme e energjisë riprodhuese shpenzohet si nxehtësi metabolike, me vetëm 10% që kontribuon drejtpërdrejt tek foshnja. Ky investim i konsiderueshëm i energjisë para lindjes mund të shpjegojë pse gjitarët, duke përfshirë njerëzit, ofrojnë kujdes të gjerë për pasardhësit e tyre pas lindjes.
Njerëzit, në veçanti, kanë kosto më të larta riprodhuese për shkak të periudhës më të gjatë të shtatzënisë. Dr. Ginther vuri në dukje se dallimet individuale nënkuptojnë se marrja e rekomanduar e energjisë ndryshon, zakonisht është më e ulët në tremujorin e parë dhe më e lartë në tremujorin e tretë.
Roli i laktacionit
Laktacioni gjithashtu kërkon një sasi të konsiderueshme energjie. Prodhimi i qumështit kërkon më shumë energji sesa vetë përmbajtja kalorike e qumështit. Kur merret parasysh shtatzënia dhe laktacioni, foshnja përfaqëson vetëm 1/20 e investimit total riprodhues.
A duhet të hanë më shumë shtatzënat?
Studimi zbuloi se individët shtatzënë shpenzojnë rreth 183 kalori shtesë në ditë në krahasim me ato që nuk janë shtatzënë. Megjithatë, Dr. Meleen Chuang, shefe e obstetrikës dhe gjinekologjisë në Spitalin NYU Langone-Brooklyn, këshillon që të mos shtoni thjesht një çokollatë Snickers në dietë. Në vend të kësaj, ajo rekomandon:
– 1800 kalori në ditë në tremujorin e parë
– Rritja me 340 kalori në tremujorin e dytë
– Shtimi i 450 kalorive në tremujorin e tretë
Këshilla për të ushqyerit dhe shëndetin
Kolegji Amerikan i Obstetërve dhe Gjinekologëve (ACOG) sugjeron që individët që ushqehen me gji kanë nevojë për 450-500 kalori shtesë në ditë. Akademia e të ushqyerit dhe dietologjisë këshillon marrjen e dy të tretave të këtyre kalorive nga pesë grupet ushqimore, ndërsa pjesa tjetër vjen nga shtimi në peshë gjatë shtatzënisë.
Dr. Chuang thekson gjithashtu rëndësinë e zakoneve të balancuara të të ushqyerit, stërvitjes së rregullt dhe gjumit të mjaftueshëm për një shtatzëni të shëndetshme dhe periudhë pas lindjes. Angazhimi në ushtrime të lehta para gjumit mund të përmirësojë cilësinë e gjumit dhe mbajtja e një orari të parashikueshëm të gjumit mund të rivendosë ritmet cirkadiane.