Sa herë përhumbeni në videot pa mbarim në TikTok, Instagram apo YouTube për të kaluar kohën? Sipas studimeve të reja, ky zakon mund t’ju bëjë të ndiheni edhe më të mërzitur. Një studim i botuar në Journal of Experimental Psychology sugjeron që “scrolling” – kalimi i shpejtë midis videove në internet – në fakt përkeqëson mërzinë në vend që ta lehtësojë atë.
Studimi: Scrolling dhe efektet e tij në mërzitje
Studiuesit nga Universiteti i Torontos kryen eksperimente për të kuptuar efektet psikologjike të këtij zakoni. Studiuesja kryesore Katy Y.Y. Tam, një eksperte për mërzinë, nisi studimin pasi vuri re se sa e zakonshme ishte që njerëzit, përfshirë veten, të ndërronin vazhdimisht video në platforma si YouTube ose Instagram.
Gjetjet e tyre mbështesin “Modelin e Feedback-ut të Mërzisë“, të cilin Tam dhe kolegët e kishin prezantuar në vitin 2021. Teoria sugjeron se mërzia lind kur ka një hendek midis asaj se si ndihen njerëzit e angazhuar dhe sa të angazhuar duan të ndihen. Ndërrimi i vazhdueshëm i videove kontribuon në këtë boshllëk, duke çuar në mungesë të risisë ose kuptimit, gjë që nga ana tjetër rrit ndjenjat e mërzisë.
Eksperimentet e Tam, që përfshinin mbi 1200 pjesëmarrës, zbuluan një paradoks befasues: pjesëmarrësit që kalonin mes videove raportuan se ndiheshin më të mërzitur sesa ata që panë një video të vetme. Për shembull, në një eksperiment, pjesëmarrësit që u lejuan të kalonin mes videove gjatë një seance shikimi 10-minutësh u ndjenë më pak të angazhuar dhe më të mërzitur sesa ata që shikuan një video të vetme për të njëjtën kohë.
Pse scrolling e shton edhe më shumë mërzinë
Erin C. Westgate, profesore në Universitetin e Floridës që studion mërzinë, nuk ishte pjesë e studimit, por përfundimet e tij i gjeti bindëse. Ajo pranoi se kalimi midis shfaqjeve televizive ose videove mund të duket si një zgjidhje për mërzinë, por zakonisht e bën përvojën më pak të këndshme.
Është interesante se efektet e mërzisë nga scrolling nuk shtriheshin përtej videove. Kur studiuesit kaluan mediumin në artikuj, pjesëmarrësit nuk raportuan të njëjtën rritje të mërzisë. Kjo sugjeron se problemi qëndron në konsumin e shpejtë të përmbajtjes video, dhe jo në të gjitha llojet e mediave.
Mërzitja në epokën digjitale
Studimi shton provat se mërzia është në rritje, pavarësisht përmbajtjes së pafund të disponueshme në majë të gishtave tanë. Njerëzit gjithnjë e më shumë i drejtohen telefonave ose rrjeteve sociale kur mërziten, por kjo sjellje shpesh i bën ata të ndihen edhe më të pakënaqur.
Kur njerëzit e ndajnë vëmendjen e tyre në aktivitete të shumta, të tilla si luajtja e videolojërave ndërsa shikojnë TV, ata humbasin ndjenjën e fokusit të nevojshëm për t’u ndjerë të angazhuar me të vërtetë. Profesori i psikologjisë Michael Inzlicht, bashkëautor i studimit, sugjeron se të qenit i zhytur plotësisht në një aktivitet është kundërhelmi ndaj mërzisë.
Si të luftoni mërzinë: Një qasje kundërintuitive
Mërzia është e pakëndshme, por shërben për një qëllim të rëndësishëm – sinjalizon se mund të ketë më shumë aktivitete përmbushëse për të eksploruar. Megjithatë, njerëzit sot duken gjithnjë e më intolerantë ndaj mërzisë.
Inzlicht ofron një këshillë befasuese: në vend që t’i shpëtoni mërzisë, provoni të uleni me të për pak kohë. Lejojeni veten të ndiheni të mërzitur përpara se të hidheni në shpërqendrimin tjetër. Kjo qasje mund t’ju ndihmojë të angazhoheni më mirë me mjedisin dhe aktivitetet tuaja.
