Nuk është e lehtë të bësh gjumë të mirë, veçanërisht gjatë një pandemie shqetësuese, kështu që nuk është për t’u habitur që shishet me pilula melatonine që nxisin gjumin u bënë elementë kryesorë pranë shtratit.
Por kjo rritje e disponueshmërisë së melatoninës në shtëpi, veçanërisht në forma të lehta për t’u konsumuar, si çamçakëz, ka pasur pasoja serioze, dhe në disa raste vdekjeprurëse, për fëmijët që ose aksidentalisht e kapin atë ose u jepet nga një kujdestar.
Një studim i ri i publikuar nga CDC zbuloi se mbidozat e melatoninës tek fëmijët u rritën me 530% nga 2012 në 2021, me rritjen më të madhe – një rritje prej 38% – që ndodhi nga 2019 në 2020, kur filloi pandemia COVID. Studiuesit panë mbidozat e melatoninës tek fëmijët dhe adoleshentët.
Më shumë se 260,000 raste u raportuan në qendrat e kontrollit të helmeve në SHBA gjatë dekadës së fundit, duke përfshirë më shumë se 4,000 shtrime në spital dhe gati 300 që rezultuan në kujdes intensiv.
Pesë fëmijë kishin nevojë për ventilim mekanik dhe dy fëmijë – një 3-muajsh dhe një 1-vjeç – vdiqën në shtëpi pas helmimit me melatoninë.
Studiuesit thanë se paketimi rezistent ndaj fëmijëve për melatoninë “duhet të merret parasysh” dhe se ofruesit e kujdesit shëndetësor duhet të paralajmërojnë më mirë prindërit për “pasojat e mundshme toksike” të suplementit.
Hulumtuesja kryesore e studimit, Dr. Karima Lelak, e cila është një mjeke e mjekësisë së urgjencës pediatrike në Spitalin e Fëmijëve të Miçiganit në Detroit, tha se melatonina mund të mos jetë aq e padëmshme sa mendojnë njerëzit dhe se ruajtja e sigurt është absolutisht kritike.
“Prindërit duhet të shohin melatoninën ashtu si çdo medikament tjetër që ka potencialin të dëmtojë fëmijët dhe mund të jetë edhe më i rrezikshëm sepse mund të duket si karamele,” tha Lelak për BuzzFeed News.
Suplementet e melatoninës funksionojnë duke imituar melatoninën, një hormon që gjendet natyrshëm në trupin tonë që prodhohet nga truri në përgjigje të errësirës. Suplementet përdoren kryesisht për të trajtuar çrregullimet e gjumit, por ato janë një produkt i aksesueshëm pa recetë që çdokush mund të blejë dhe t’i përdorë për të ndihmuar në përmirësimin e gjumit (dhe shpesh u promovohen prindërve si një ndihmë për gjumin për fëmijët).
Melatonina rregullohet nga FDA si një shtesë diete, nuk kërkon recetë për t’u marrë dhe është gjerësisht e disponueshme në formë pilule, të lëngshme dhe gome.
Shumica e mbidozimeve të melatoninës ishin aksidentale, ndodhën në shtëpi dhe u trajtuan në një mjedis jashtë kujdesit shëndetësor, zbuluan studiuesit; më të përfshirë djemtë nën 5 vjeç.
Konsumi i melatoninës përbënte rreth 5% të të gjitha mbidozave të fëmijërisë të raportuara në qendrat e kontrollit të helmeve në vitin 2021, krahasuar me 0.6% në vitin 2012, zbuloi studimi. Suplementi ishte substanca më e konsumuar në mesin e fëmijëve të raportuar në qendrat e kontrollit të helmeve në vitin 2020, me gjasë sepse fëmijët po kalonin më shumë kohë në shtëpi për shkak të mbylljes së shkollave të lidhura me pandeminë dhe urdhrave për qëndrim në shtëpi.
Studimi 10-vjeçar tregoi gjithashtu se gëlltitja e melatoninës po çon në rezultate më serioze me kalimin e kohës. Ndërsa shumica e pacientëve të shtruar në spital përfshinin adoleshentë të cilët mund të kenë marrë qëllimisht shumë nga hormoni, rritja më e madhe në pranimet në spital ndodhi tek fëmijët më të vegjël se 5 vjeç, të cilët aksidentalisht e tepronin me melatoninë.
Shitjet e melatoninës në SHBA u rritën 150% midis 2016 dhe 2020 në përgjigje të kërkesës publike.
Studimet e kryera në Kanada kanë treguar se melatonina e shitur në dyqane shpesh dështon të përputhet me disa nga pretendimet e etiketës së saj për sa i përket dozës, me variacionin më të madh të gjetur në produktet e përtypshme që fëmijët kanë më shumë gjasa të konsumojnë.
Ky hulumtim ka çuar në disa ndryshime të rëndësishme në politikat shëndetësore të Kanadasë që përfshijnë melatoninën, duke përfshirë ndalimin e disa produkteve pa recetë. Megjithatë, të tilla “studime për cilësinë e barnave dhe iniciativa legjislative në Shtetet e Bashkuara mungojnë“, shkruajnë studiuesit.
Për më tepër, këto studime kanë zbuluar se disa produkte të melatoninës shpesh janë të kontaminuara me doza “potencialisht klinikisht të rëndësishme” të serotoninës, një nënprodukt i melatoninës, që mund të çojë në toksicitetin e serotoninës tek fëmijët, duke shkaktuar simptoma të tilla si konfuzion, presion të lartë të gjakut, reflekse tepër aktive, dhe rrahje të shpejta të zemrës.
Shumica e fëmijëve të përfshirë në studim që konsumuan aksidentalisht shumë melatoninë nuk kishin asnjë simptomë, por ata që kishin pasur probleme gastrointestinale, kardiovaskulare ose të sistemit nervor qendror, duke përfshirë të përziera, përgjumje, dhe dhimbje barku, tha Lelak.
Është e vështirë të dihet se sa melatoninë është shumë, sepse nuk ka një dozë të vendosur që konsiderohet e sigurt për konsum, sipas Lelak. Mund të jetë një pilulë ose një shishe e tërë, por kjo varet nga sa vjeç është dikush, simptomat që shfaqin pas gëlltitjes (nëse ka) dhe madhësia e trupit të tij.
Rreth 15% deri në 25% e fëmijëve dhe adoleshentëve kanë probleme të bien dhe të qëndrojnë në gjumë, sipas Akademisë Amerikane të Pediatrisë. Megjithatë, grupi paralajmëron prindërit se ata duhet të flasin me pediatrin e tyre përpara se t’u japin fëmijëve të tyre melatoninë.
Dr. Shalini Paruthi, një zëdhënës i Akademisë Amerikane të Mjekësisë së Gjumit, tha më parë për BuzzFeed News se prindërit duhet të presin derisa fëmijët e tyre të jenë të paktën 3 vjeç përpara se t’u japin melatoninë, sepse fëmijët më të vegjël se aq kanë “sisteme neurologjike dhe endokrine të paformuara“.
Është gjithashtu një ide e mirë që fillimisht të trajtohen sjelljet e dobëta të gjumit për të siguruar që fëmijët të kenë gjumë cilësor, si dhe të ruani melatoninën tuaj aty ku nuk është e mundur për t’u arritur nga një fëmijë.