Ja çfarë duhet të dini për kontrollet e reja kufitare dhe ndikimin që mund të ketë tek udhëtarët që nuk janë pjesë e BE-së që mbërrijnë në Evropë përtej vitit të ardhshëm.
ETIAS, Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit, do t’i detyrojë vizitorët nga jashtë Evropës të aplikojnë për heqjen e vizave përpara se të mbërrijnë në një nga vendet evropiane pjesëmarrëse.
Do të funksionojë njësoj si skema ESTA në SHBA, ku udhëtarët që nuk vizitojnë me pasaportë amerikane do të duhet të regjistrohen përpara se të hyjnë në Evropë për një tarifë prej 7 dollarësh. Udhëtarët nën 18 dhe mbi 70 vjeç do të përjashtohen nga pagesa. E drejta e hyrjes do të zgjasë 3 vjet, pas së cilës, udhëtarët duhet të riaplikojnë.
Udhëtarët nga 63 vende do të preken, duke përfshirë Argjentinën, Australinë, Brazilin, Kanadanë, Japoninë, Zelandën e Re, SHBA-në, Britaninë e Madhe dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
26 vendet në zonën Shengen që janë në skemë janë Austria, Belgjika, Republika Çeke, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca, Gjermania, Greqia, Hungaria, Islanda, Italia, Letonia, Lihtenshtajni, Lituania, Luksemburgu, Malta, Holanda, Norvegjia, Polonia, Portugalia, Sllovakia, Sllovenia, Spanja, Suedia dhe Zvicra. Një pjesë e vogël e vendeve të BE-së nuk do të jenë në skemë në përsëritjen e saj të parë, si Irlanda dhe Qiproja.
EES, Sistemi i hyrjes dhe daljes, është një skemë e re për të përdorur të dhënat biometrike për të kaluar përmes kufirit në një vend të zonës Shengen – gjurmët e gishtërinjve dhe fytyrat do të skanohen ndërsa udhëtarët kalojnë nëpër portat elektronike. Synohet që përfundimisht të zëvendësojë vulat e pasaportave.
Kjo skemë duhej të hynte në fuqi në vitin 2020, më pas u shty përfundimisht për në nëntor 2023. Për shkak të vonesave të konsiderueshme dhe për shkak të çështjeve teknike, Franca i kërkoi BE-së të shtynte të dyja skemat deri pasi të zhvillohen Lojërat Olimpike në Paris në verën e vitit 2024—për arsye të dukshme, pasi një numër i madh njerëzish pritet të marrin pjesë dhe një defekt serioz në çdo sistem të ri të aksesit të njerëzve do të ndikojë seriozisht.
Nëse planet pranohen, një shkëputje e tillë mund të ndodhë deri në maj 2024, sipas raportit, kur do të fillonte ETIAS për udhëtarët. EES do të ndodhte sapo skema e parë të funksiononte. Një vendim pritet të merret në tetor.
