Shkencëtarët kanë zbuluar se mund të jetë e mundur të dallohen shenjat e demencës qysh nëntë vjet përpara se pacientët të marrin një diagnozë zyrtare.
Gjetjet rrisin mundësinë që, në të ardhmen, njerëzit në rrezik të mund të kontrollohen për të ndihmuar në përzgjedhjen e atyre që mund të përfitojnë nga ndërhyrjet, ose të ndihmojnë në identifikimin e pacientëve të përshtatshëm për provat klinike për trajtime të reja.
Studiuesit në Universitetin e Kembrixhit publikuan studimin – i financuar nga Këshilli i Kërkimeve Mjekësore me mbështetjen e Qendrës së Kërkimeve Biomjekësore të NIHR Kembrixhit – në Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association.
Dr. Richard Oakley, drejtor i asociuar i kërkimit në Shoqërinë e Alzheimerit, tha se gjetjet “të rëndësishme” sugjerojnë se “për disa njerëz që vazhdojnë të zhvillojnë sëmundjen e Alzheimerit, problemet e kujtesës dhe të menduarit mund të fillojnë deri në nëntë vjet përpara se të marrin një diagnozë“.
Ai shtoi: “Kjo hap mundësinë e programeve të shqyrtimit në të ardhmen për të ndihmuar në identifikimin e njerëzve në rrezik dhe që mund të përfitojnë nga ndërhyrjet, dhe identifikimin e më shumë njerëzve të përshtatshëm për provat klinike për trajtimet e reja të demencës, të cilat të dyja janë kaq të nevojshme“.
Autori i parë i studimit, Nol Swaddiwudhipong, tha: “Kur pamë historitë e pacientëve, u bë e qartë se ata po shfaqnin disa dëmtime njohëse disa vite përpara se simptomat e tyre të bëheshin mjaft të dukshme për të nxitur një diagnozë. Dëmtimet ishin shpesh delikate, por në një sërë aspektesh të njohjes.:
“Ky është një hap i rëndësishëm që ne të jemi në gjendje të ekzaminojmë njerëzit që janë në rrezik më të madh – për shembull, njerëzit mbi 50 vjeç ose ata që kanë presion të lartë të gjakut ose nuk bëjnë mjaftueshëm stërvitje – dhe të ndërhyjmë në një fazë të hershme për t’i ndihmuar ata të zvogëlojnë rrezikun e tyre.”
Studiuesit analizuan të dhënat nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar dhe gjetën dëmtime në disa fusha, si zgjidhja e problemeve dhe rikujtimi i numrave, në një sërë kushtesh, vite përpara se pacientët të merrnin një diagnozë zyrtare.
Aktualisht ka shumë pak trajtime efektive për demencën. Ekspertët thonë se kjo është pjesërisht sepse gjendja shpesh diagnostikohet vetëm pasi shfaqen simptomat, ndërsa çështja themelore mund të ketë filluar vite apo edhe dekada më parë.
Kjo do të thotë se në kohën kur pacientët marrin pjesë në provat klinike, tashmë mund të jetë tepër vonë në sëmundje për të ndryshuar rrjedhën e saj.
Deri më tani, ka qenë e paqartë nëse do të ishte e mundur të zbuloheshin ndryshimet në funksionin e trurit përpara fillimit të simptomave.
Përveç mbledhjes së informacionit mbi shëndetin dhe diagnozat e sëmundjeve, studiuesit mblodhën të dhëna nga një sërë testesh, duke përfshirë zgjidhjen e problemeve, kujtesën, kohën e reagimit dhe forcën e kapjes, si dhe të dhëna për humbjen dhe shtimin në peshë dhe për numrin e rënieve të përjetuara.
Kjo i lejoi studiuesit të shihnin nëse ndonjë shenjë ishte e pranishme në fillim, kur matjet u mblodhën për herë të parë midis pesë dhe nëntë vjetësh përpara diagnozës.
Njerëzit që vazhduan të zhvillonin Alzheimer-in shënuan më pak rezultate në krahasim me individët e shëndetshëm kur bëhej fjalë për detyrat e zgjidhjes së problemeve, kohën e reagimit, kujtimin e listave të numrave dhe kujtesën. Sipas studimit, ata kishin gjithashtu më shumë gjasa se të rriturit e shëndetshëm të kishin një rënie në 12 muajt e mëparshëm.
Autori, Dr Timothy Rittman, nga Departamenti i Neuroshkencave Klinike të Kembrixhit, tha: “Njerëzit nuk duhet të shqetësohen pa arsye nëse, për shembull, nuk janë të mirë në kujtimin e numrave. Edhe disa individë të shëndetshëm natyrisht do të shënojnë më mirë ose më keq se bashkëmoshatarët e tyre. Por ne do të inkurajonim këdo që ka ndonjë shqetësim ose vëren se kujtesa e tyre po përkeqësohet, të flasë me mjekun e tyre të përgjithshëm.”
