“Sot shënohet një hap vendimtar në rrugën tuaj drejt BE-së”, shkroi në Twitter presidenti i Këshillit Evropian Charles Michel, i cili kryesoi takimin e liderëve. “E ardhmja jonë është së bashku”, shtoi ai.
Hapi simbolik, i ndërmarrë nga Brukseli në një kohë rekord, është një fitore për presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelenskyy dhe axhendën e integrimit pro-perëndimor të qeverisë së tij.
Në një video fjalim Zelenskyy tha: “Ky është hapi më i madh drejt forcimit të Evropës që mund të ndërmerret tani, në kohën tonë, dhe pikërisht në kontekstin e luftës së Rusisë, e cila po teston aftësinë tonë për të ruajtur lirinë dhe unitetin”.
Ai shtoi: “Faleminderit për samitin e të gjithë liderëve evropianë. Faleminderit heronjve tanë – të gjithëve dhe të gjithëve që mbrojnë pavarësinë e Ukrainës dhe lirinë e Evropës me armë në dorë”.
Andriy Yermak, shefi i kabinetit të presidentit të Ukrainës në një postim në Twitter tha: “Falënderojmë popullin ukrainas dhe ushtrinë që treguan rëndësinë e vlerave evropiane”.
Duke iu referuar rezistencës së ashpër por të kushtueshme të vendit ndaj pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë, i cili ka marrë mijëra jetë gjatë katër muajve, Yermak tha: “Ne po paguajmë një çmim të lartë“.
Lëvizja e qeverive të BE-së vjen pothuajse nëntë vjet pasi shpërthyen demonstratat pro-BE në Kiev kundër presidentit të asaj kohe, i cili ishte pro-rus. Këto ndezën një lëvizje proteste që përfundoi në largimin e tij dhe në mënyrë indirekte çoi në aneksimin e Krimesë nga Rusia në 2014 dhe në pushtimin e ripërtërirë të Putinit në pjesën tjetër të vendit këtë pranverë.
Megjithatë, vendimi ka shumë pak gjasa të çojë në anëtarësim të papritur. Udhëheqësit përcaktuan një sërë kushtesh në lidhje me sundimin e ligjit, korrupsionin dhe gjyqësorin, të cilat Ukraina duhet t’i përmbushë në mënyrë që të përparojë në fazën tjetër të negociatave të pranimit.
Yermak tha se administrata e Zelenskyy ishte “gati për reforma të mëtejshme të nevojshme” që kërkohen që Ukraina të bëhet zyrtarisht një anëtare e BE-së.
Vendit më të fundit që iu bashkua BE-së, Kroacisë, iu deshën nëntë vjet për të kaluar nga statusi i kandidatit në anëtarësim.
Moldavia, një tjetër ish-shtet sovjetik, u njoh gjithashtu si një vend kandidat për në BE në samitin të enjten, gjithashtu me kushte shtesë përpara se të mund të përparojë drejt negociatave të plota.
Gjeorgjisë, e cila aplikoi për t’u bashkuar në javët pas pushtimit të Putinit, iu tha se mund t’i jepej kandidatura vetëm nëse plotësonte një sërë kushtesh.
Vendimet e pritura gjerësisht u ranë dakord joformalisht nga ambasadorët e vendeve anëtare të BE-së në një takim të hënën, por kishin nevojë për miratimin e liderëve të bllokut.
Marrëveshja e së enjtes u shty për disa orë nga kërkesat e vendeve të Evropës Qendrore, duke përfshirë Austrinë dhe Hungarinë, për t’i dhënë Bosnjës dhe Hercegovinës të njëjtin status si Gjeorgjia. Kancelari i Austrisë Karl Nehammer tha: “Bosnja ishte në qendër të debatit për 3.5 orë“.
Komisionit Evropian iu kërkua të ndihmonte ish-republikën jugosllave me reformat e saj të jashtëzakonshme përpara se t’i jepej potencialisht statusi i kandidatit më vonë këtë vit.