7 mënyra për të shpjeguar ‘investimet e huaja direkte’ nëpërmjet futbollit

Ndërsa finalja e Kupës së Botës 2022 ndodhi, teksa po shikoja lojën fantastike midis Argjentinës dhe Francës teksa punoja, kuptova se si futbolli dhe investimet e huaja direkte (IHD-të) ndajnë disa ngjashmëri të jashtëzakonshme.

Më poshtë gjeni shtatë mënyra që mund të frymëzojnë aktorët e investimeve – autoritetet, firmat dhe shoqëritë – për të mësuar nga aktorët e futbollit – pronarët, trajnerët, lojtarët – ose anasjelltas.

1. Hyni në tregjet e huaja për të zhvilluar aftësi ose për të gjetur talente të mëdha
Si firmat, ashtu edhe futbollistët përdorin tregjet e huaja për të përmirësuar performancën e tyre. Merrni rastin e Lionel Messit, i konsideruar si lojtari më i mirë në botë me shtatë Topa të Artë në emër të tij – më shumë që ka marrë ndonjëherë ndonjë lojtar.

Messi, nga Argjentina, u zhvendos në Spanjë kur ishte 13-vjeç për të zhvilluar talentin e tij me akademinë e famshme të futbollit të Barcelonës përpara se të diplomohej për të bërë debutimin e tij në moshën 17-vjeçare.

Që atëherë ai është bërë golashënuesi më i mirë i të gjitha kohërave të Barcelonës dhe i ka çuar këto aftësi në ekipin e tij kombëtar Argjentinë, i cili kërkoi dhe gjeti lavdinë e Kupës së Botës.

Në vitin 2021, Messi u transferua nga Barcelona për të luajtur për Paris St-Germain – kampionët aktualë të Ligue 1. Nga skuadra aktuale e PSG-së, vetëm 35% e lojtarëve janë francezë, duke demonstruar se si dikush ndonjëherë duhet të kalojë kufijtë për të gjetur talente të mëdha.

Këta shembuj – të përsëritur nëpër lojtarë dhe vende – janë ilustrime klasike të IHD-ve që kërkojnë asete strategjike, të cilat synojnë të hyjnë në tregjet e huaja për të përvetësuar njohuri ose talente që nuk gjenden në vend.

2. Hyni në tregjet e huaja për të fituar përvojë drejtuese ose ekzekutive
Ashtu si me lojtarët, si firmat ashtu edhe ekipet e futbollit shpesh kërkojnë talente të larta menaxheriale jashtë vendit. Gjatë historisë 120-vjeçare të Barcelonës, më shumë se gjysma (38 nga 70) e trajnerëve të saj ishin të huaj.

Talenti ekzekutiv nuk njeh kufij dhe ka shembuj të fortë të aftësive të menaxhimit të huaj edhe në botën e biznesit: Elon Musk (Tesla, SpaceX) është me origjinë nga Afrika e Jugut, ndërsa Sundar Pichai (Alphabet) dhe Satya Nadella (Microsoft) janë të dy me origjinë nga India.

3. Hyni në tregjet e huaja për të përfituar nga burimet që nuk gjenden në vend
Si firmat ashtu edhe klubet e futbollit përdorin tregjet e huaja për të hyrë në burimet natyrore kur kërkohet.

Tenerife në Spanjë, për shembull, gëzon 340 ditë me diell në vit dhe është bërë një vend i preferuar për kampet stërvitore në mot të ngrohtë – me një vend që ka mirëpritur më shumë se 250 ekipe futbolli.
Shumë nga këto skuadra vijnë nga Anglia, por edhe nga Çekia, Gjermania, Zvicra dhe Suedia.

Ndërkohë, Meksika është bërë një destinacion kryesor për ekipet e futbollit që duan të stërviten në lartësi për të ndihmuar lojtarët të përmirësojnë aftësinë e tyre.

I njëjti fenomen ndodh me investimet, ku firmat ndërmarrin IHD kërkimore për burime, të cilat synojnë të hyjnë në tregjet e huaja për të aksesuar burimet natyrore që nuk gjenden në vend.

4. Hyrja në tregjet e huaja për të rritur konkurrencën
Ekipet e futbollit që kualifikohen për të luajtur jashtë përfitojnë nga konkurrenca më sfiduese, veçanërisht në krahasim me rivalët e tyre vendas që nuk janë në gjendje të kalojnë kufijtë.

E njëjta gjë vlen edhe për investimet: qeveritë që kufizojnë investimet e huaja direkte të brendshme dhe të jashtme i vendosin firmat e tyre në një disavantazh konkurrues, pasi konkurrueshmëria me të cilat përballen është pakësuar.

Në literaturën e IHD-ve, kjo njihet si ‘efekti i konkurrencës‘ që i detyron firmat ose të dalin në skenën ndërkombëtare ose të dalin jashtë biznesit.

5. Krijoni organizata më të forta përmes ndërtimit të konglomerateve
Firmat dhe futbollistët demonstrojnë një tendencë në rritje të pronësisë së shumë bizneseve ose shumë klubeve. Pronësia e shumë bizneseve bëhet përmes bashkimeve dhe blerjeve (M&A). Në vitin 2021, M&A globale ishte më e larta në rekord, duke arritur në 5.9 trilion dollarë – një rritje nga viti në vit prej gati dy të tretat.

Pronarët e huaj të klubeve të futbollit po ashtu kanë investuar në disa klube njëherësh. Për shembull, klubet e City Football Group 12 në pronësi të Abu Dhabit në çdo kontinent përveç Afrikës gjatë 10 viteve të ekzistencës së saj, duke filluar me kampionët aktual të Premierligës angleze, Manchester City.

Ndërkohë, Eagle Football Holdings, një ent me bazë në SHBA, bleu aksione në klubet e ligës më të mirë në Belgjikë, Brazil, Angli dhe Francë në hapësirën e vetëm një viti.

Si në M&A ndërkufitare dhe në futboll, duket se pronarët e kapitalit shohin mundësinë për sinergji duke ndërtuar konglomerate edhe pse mbajnë organizata të shumta.

6. Siguroni trajnimet e duhura për talentet tuaja
Si firmat dhe futbollistët e dinë se talenti është thelbësor për suksesin dhe të dy adoptojnë teknika relativisht të ngjashme për të siguruar një ekip talentesh për organizatat e tyre.

Shumica e klubeve profesionale të futbollit kanë akademi dhe divizione të të rinjve për të ndihmuar në zhvillimin e lojtarëve të rinj. Siç u përmend, Messi filloi në akademinë e Barcelonës përpara se të debutonte për ekipin e të mëdhenjve në moshën 17-vjeçare.

Në mënyrë të ngjashme, firmat punojnë ngushtë me institucionet arsimore për t’u përpjekur të sigurojnë që arsimi profesional t’u japë aftësitë që u nevojiten punëtorëve të ardhshëm.

Për shembull në Zvicër, ku dy të tretat e të rinjve përfitojnë nga arsimi profesional, autoritetet “punojnë ngushtë me organizatat profesionale për të koordinuar arsimin dhe trajnimin profesional”.

7. Krijoni një fushë loje të drejtë dhe të parashikueshme që shmang përshkallëzimin
Si në biznes ashtu edhe në futboll, ka aktorë kyç për të siguruar që sistemi të funksionojë në mënyrë të drejtë, përkatësisht gjyqtarët dhe arbitrat. Ligjet e lojës duhet të zbatohen vazhdimisht për të krijuar parashikueshmëri.

Në futboll, gjyqtarët përdorin një sërë mjetesh duke përfshirë paralajmërimin, kartonët e verdhë dhe të kuq dhe fuqitë për të dhënë goditjet e lira dhe penalltitë në mënyrë që të ndalojnë sjelljen e keqe në fushë.

Mjediset e investimeve mund të përdorin sisteme relativisht të ngjashme, duke përfshirë mekanizmat e paralajmërimit të hershëm për të adresuar mosmarrëveshjet përpara se ato të bëhen ankesa ligjore në gjykatë.

Grupi i Bankës Botërore ka gjetur gjithashtu parashikueshmërinë rregullatore si përcaktuesin e dytë më të rëndësishëm për investimet e huaja direkte, pas stabilitetit politik.

Futbolli dhe investimet ndajnë një numër befasues të përbashkëtash.

Megjithatë, ndoshta investitorët dhe futbollistët e kanë kuptuar tashmë këtë, pasi investimet e huaja direkte në ekipet e futbollit vazhdojnë të rriten ndërsa investitorët globalë kërkojnë të përfitojnë nga bumi i futbollit.

Burimi: World Economic Forum
Përktheu dhe përshtati: Mendimi.al
Shpërndaje

PËRGJIGJU

Please enter your comment!
Please enter your name here