Miqtë e përkthyesit nga Moska në fund të të 20-tave janë larguar tashmë për në Turqi, Gjeorgji dhe Armeni, ndërsa shumë të tjerë “po mendojnë të largohen”.
“Në thelb nuk ka asnjë mënyrë për të marrë të ardhura të mira nëse nuk je i lidhur me korrupsionin, ose krimin,” tha ai. “Ka zëra se Rusia është shkëputur nga interneti. Nëse kjo ndodh, unë i kam larë duart me këtë vend. Nuk dua të jetoj në një Kore të Veriut më të madhe.”
Jo vetëm që ekonomia e Rusisë po shkatërrohet nën sanksionet perëndimore dhe bojkotet e korporatave nga Coca-Cola dhe Zara, por një “ikje masive e trurit” është e vendosur të godasë rritjen ekonomike, punëtorët dhe sipërmarrësit.
Shumë të rinj rusë tashmë janë larguar ose po mendojnë të largohen ndërsa ekonomia ruse po shkon drejt një recesioni të thellë, duke shkatërruar perspektivat e tyre të punës.
Zyrtarët në Gjeorgji thonë se 20,000 deri në 25,000 rusë kanë kaluar tashmë kufirin, ndërsa të tjerë raportohet se kanë vërshuar në Finlandë, Armeni dhe Kazakistan. Armenia vlerësoi javën e kaluar se 6,000 emigrantë nga Rusia dhe Ukraina po mbërrijnë çdo ditë.
Shumë prej atyre që ikin i kanë dëgjuar zërat se Kremlini do të vendosë ligj të rreptë ushtarak për të frenuar trazirat në rrugët ruse dhe për të mbyllur kufijtë për të ndaluar një eksod. Qytetarëve tashmë u ndalohet të largohen me më shumë se 10,000 dollarë (7,626 £) në valutë të huaj. Të rinjtë rusë që flasin për The Telegraph zbulojnë frikën e një ekonomie në rënie të lirë, një goditje të afërt të lirive civile dhe një kthim në ditët më të errëta të Bashkimit Sovjetik.
Igor, një 30-vjeçar që punon me programet softuerike, thotë: “Unë nuk mendoj se kam një mik të vetëm që nuk po planifikon të lëvizë… Është sikur çdo shpresë është shuar.”
Ai shton: “Ekonomia është në kolaps. Kam jetuar vitet ’90 si fëmijë dhe nuk dua ta përsëris këtë,” thotë ai, duke shtuar se dëshiron të transferohet në Londër pasi është një qendër teknologjike dhe një qytet i larmishëm “ku familja ime nuk do të ndihet si e huaj.“
Humbja e punëtorëve të rinj, veçanërisht më të talentuarit dhe më të arsimuarit, zakonisht ul rritjen, redukton të ardhurat nga taksat, krijon mungesa të stafit dhe çliron ekonomitë nga sipërmarrësit që krijojnë pasuri. Një studim i FMN-së zbuloi se rritja kumulative e PBB-së në Evropën Lindore do të kishte qenë shtatë pikë më e lartë në terma realë midis 1995 dhe 2012 nëse rajoni nuk do të kishte pësuar nivele të larta emigracioni.
Madina Khrustaleva, analiste ruse në TS Lombard, thotë se ikja e trurit ka të ngjarë të arrijë nivelet e viteve 1990, kur ekonomia ruse e rrënuar pësoi një eksod. Ajo vlerëson se 500,000 “profesionistë të kualifikuar janë larguar që nga viti 2014”, kur ekonomia kishte probleme, duke përfshirë edhe veten.
“Qeveria po përpiqet të ndihmojë kompanitë e IT-së dhe të parandalojë largimin e të rinjve nga vendi. Por kjo do të jetë pothuajse e pamundur, duke marrë parasysh atë që ekonomia do të jetë në gjendje t’u ofrojë atyre në 10 vitet e ardhshme… Nëse jeni në gjendje të largoheni, do të largoheni.”
Tregu i punës i Rusisë tashmë po lufton me papunësinë e lartë të të rinjve dhe një popullsi në rënie. Të dhënat më të fundit të disponueshme të Bankës Botërore nga viti 2020 sugjerojnë 17% papunësi për ata të moshës 15 deri në 24 vjeç, shumë më e lartë se shifrat e përgjithshme – aktualisht në pak më shumë se 4%.
Liam Peach, një ekonomist në Capital Economics, thotë se emigrantët që vijnë kryesisht nga shtetet post-sovjetike “kompensojnë një pjesë të rënies natyrore të popullsisë” në vitet e fundit.
“Por Rusia mund ta ketë më të vështirë të tërheqë emigrantë tani, ndërsa emigracioni jashtë Rusisë mund të rritet. Prandaj, Rusia po përballet me një kombinim të keq të rritjes së vazhdueshme të dobët të produktivitetit dhe rritjes së ngadaltë të fuqisë punëtore,” shton ai.
Edhe para luftës, shumë të rinj rusë po mendonin të largoheshin. Ekonomia e Moskës ka mbetur në stanjacion për pjesën më të madhe të tetë viteve të fundit pas rënies së çmimit të naftës në vitin 2014 dhe sanksioneve nga aneksimi i Krimesë.
Vitin e kaluar, 48% e atyre të moshës 18-24 vjeç thanë se do të dëshironin të largoheshin përgjithmonë jashtë vendit, krahasuar me një të pestën e të gjithë rusëve, sipas një sondazhi nga Qendra e pavarur Levada. U zbulua se një e dhjeta e rusëve po bënin disa hapa drejt largimit.
Pushtimi i Ukrainës duket se ka qenë pika e fundit për talentet e rinj të shqetësuar për një kthim në epokën sovjetike të mungesës dhe autoritarizmit brutal – në kontrast të plotë me lirinë dhe kapitalizmin krahasues me të cilin janë rritur.
“Shumë prej nesh kemi lindur pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik. Për ne që nuk e kemi jetuar kurrë në atë realitet është shumë e frikshme që po kthehemi në këto kohë.”
Anna, e cila ka krijuar një organizatë të quajtur Speak Up For Peace që u mëson refugjatëve ukrainas gjuhë të reja, thotë se brezat e rinj “nuk shohin asnjë të ardhme” në Rusi dhe paralajmëron se “pasojat do të jenë afatgjata dhe do të prekin vërtet të rinjtë”.
Ndërsa perspektiva ekonomike përkeqësohet dhe eksodi i kompanive po rritet, shumë do të shpresojnë të ndjekin Lukën, i cili iku në Greqi nëpërmjet Uzbekistanit dhe Turqisë pasi kishte frikë se “ligji ushtarak dhe mobilizimi masiv” i rusëve për të luftuar janë “vetëm çështje kohe”.
“Unë e di me siguri se nëse kthehem, do të jetë vetëm kur qeveria të ndryshojë rrënjësisht.”
